คู่หนุ่มสาวเทียนอันเหมิน วันนองเลือด นักข่าวฝรั่งตามหา 30 ปีพบแล้ว
คู่หนุ่มสาวเทียนอันเหมิน – เมื่อ 4 มิ.ย. เซาท์ ไชน่า มอร์นิง โพสต์ รายงานเรื่องราวของ อาร์เธอร์ เคนต์ ผู้สื่อข่าวอิสระชาวแคนาดาที่อยู่ร่วมเหตุการณ์วันนองเลือดที่จัตุรัสเทียนอันเหมิน เมื่อ 30 ปีก่อน ช่วงตั้งแต่คืนวันที่ 3 มิ.ย. ถึงเช้ามืดวันที่ 4 มิ.ย.2532 นายเคนต์ถ่ายรูปมากมาย และที่ติดตาคาใจอยู่คือภาพหนุ่มสาวนั่งอยู่ที่บันไดอนุสาวรีย์วีรชน เพราะอยากรู้ชะตาของทั้งสอง กระทั่งตามพบคนในภาพแล้ว ในวาระครบรอบเหตุการณ์ 30 ปี
เช้ามืดวันที่ 4 มิ.ย. เมื่อ 30 ปีก่อน เสียงปีนดังท่ามกลางเสียงชุลมุนวุ่นวายเมื่อกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีนใช้กำลังและอาวุธเข้าสลายการชุมนุมเรียกร้องประชาธิปไตยที่จตุรัสเทียนอันเหมินที่มีนักศึกษาและประชาชนรวมตัวกันนับแสนคน
ขณะนั้น เคนต์เป็นนักข่าวอิสระทำงานให้กับ ดิ ออบเซิร์ฟเวอร์ หนังสือพิมพ์แนวเอียงซ้ายของอังกฤษ และสถานีโทรทัศน์ซีบีซีของแคนาดาและสถานีเอ็นบีซีของสหรัฐ ซึ่งเดินทางไปปักกิ่งเพื่อทำข่าวสถานการณ์ที่เทียนอันเหมิิน
Arthur Kent
คู่หนุ่มสาวที่นายเคนต์บันทึกภาพไว้ติดตานั้น คือ นายเคนเนธ ลัม อิว เกิง ประธานสหภาพนักศึกษาฮ่องกง ซึ่งนำเต๊นท์และกองทุนมาช่วยการชุมนุมในปักกิ่ง นั่งอยู่กับ น.ส.เฉิง เจิ้น แกนนำนักศึกษาปักกิ่ง
จังหวะที่กองทัพปลดปล่อยประชาชนกำลังสลายการชุมนุม เคนต์กำลังถ่ายภาพและทำเป็นสกู๊ปเรื่อง “คืนอันมืดมิดในเดือน มิ.ย.” ความยาว 13 นาที
เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา เคนต์นำภาพยนตร์ข่าวที่ถ่ายทำไว้ออกมาเผยแพร่อีกครั้งทางเว็บไซต์ สกาย รีพอร์ตเตอร์ พร้อมกับบอกว่าไม่เคยลืมหนุ่มสาวคู่นี้เลยและกล่าวว่าเมื่อกล้องของเขาเข้าไปใกล้ เฉิงจ้องมองเขาและถามว่าเป็นใคร ถ่ายภาพให้ฝ่ายรัฐบาลหรือไม่ เคนต์จึงยื่นหน้าจากหลังกล้องให้เห็นว่าเป็นนักข่าวชาวต่างชาติ
ก่อนหน้าเหตุนองเลือด ลัมและนักศึกษาหลายคนได้รับบริจาคเงินหลายแสนดอลลาร์สหรัฐ เพื่อสนับสนุนสหภาพนักศึกษาในการชุมนุมเรียกร้องประชาธิปไตย
ขณะนั้น ลัมกำลังศึกษาที่มหาวิทยาลัยไชนีส และรวมตัวกับเพื่อนสนิทมาร่วมชุมนุมสที่กรุงปักกิ่ง รวมทั้ง เฉิง ซึ่งเรียนอยูที่มหาวิทยาลัยปักกิ่ง นอร์มอล พวกเขาแนะนำยุทธศาสตร์การชุมนุมและแนวโน้มพัฒนาการของการชุมนุมให้กับเพื่อนนักศึกษาที่ปักกิ่งฟัง
เคนเนธ ลัม (ซ้าย) เมื่อปี 2533 ยังคงร่วมขบวนการนักศึกษา / Photo: Sunny Lee
ส่วนเคนต์ออกจากจตุรัสเทียนอันเหมินประมาณช่วงตี 4 ของวันที่ 4 มิ.ย. และไม่เคยพบหนุ่มสาวคู่นี้อีกเลยและไม่ทราบว่าพวกเขาอยู่ที่ไหน เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 30 พ.ค. เขาติดต่อลัมได้ผ่านทางอีเมล์ได้และบอกลัม ซึ่งขณะนี้เป็นนักกฎหมายในฮ่องกงว่าเขาไม่เคยลืมใบหน้าของพวกเขาเลยตลอด 30 ปีที่ผ่านมา
ปัจจุบัน ลัม อายุ 51 ปี กล่าวว่า ตนเองขาดการติดต่อกับเฉิง ซึ่งตอนนี้อาศัยในสหรัฐอเมริกา ตัวเขาเองก็แต่งงานแล้วและมีลูกสาวอายุ 20 ปี พร้อมทั้งปฏิเสธว่าเป็นแฟนกับเฉิง แต่เพราะสถานการณ์คับขันเมื่อ 30 ปีก่อน ทำให้พวกเขาต้องอยู่ใกล้ชิดกันให้มากขึ้น เพราะเป็นนักศึกษากลุ่มท้ายๆ ที่ยังปักหลักอยู่ที่จตุรัสเทียนอันเหมิน
เคนเนธ ลัม ปัจจุบันอายุ 51 ปีแล้ว / Photo: Winson Wong
อีกหลายวันต่อมา เขาจึงกลับฮ่องกงด้วยเครื่องบินเหมาลำที่รัฐบาลฮ่องกงจัดให้ ส่วนเฉิงออกจากประเทศจีนเดือน ส.ค. 2532 และเข้าร่วมขบวนการนกสีเหลือง ก่อตั้งโดยสหภาพและพันธมิตรในฮ่องกงเพื่อสนับสนุนการเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยในจีน
ส่วนลัมช่วยเพื่อนๆ ประมาณ 150 คน ที่ต่อต้านรัฐบาลจีนให้ออกจากประเทศจีน เขาเดินทางด้วยเรือสปีดโบ้ทไปยังน่านน้ำนอกฮ่องกงหลายเที่ยวในเดือน มิ.ย. ปีเดียวกัน เพื่อช่วยเจ้าหน้าที่พิสูจน์ตัวตนของแกนนำนักศึกษาปักกิ่งที่ต้องการหนีภัย
ลัมบอกว่าภาพยนตร์ข่าวของเคนต์เป็นบันทึกเหตุการณ์นองเลือดเมื่อวันที่ 4 มิ.ย. เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้คนยุคปัจจุบันรำลึกถึงเหตุการณ์ในวันนั้นได้เป็นอย่างดี
……
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง :
