กะเทาะหินดวงจันทร์ ฉลองภารกิจยานอวกาศอพอลโลครบ 50 ปี
กะเทาะหินดวงจันทร์ – เอพี รายงานว่า ทีมงานองค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ สหรัฐอเมริกา หรือ นาซา ได้ฤกษ์ที่จะกะเทาะก้อนหินที่นักบินอวกาศเก็บมาจากดวงจันทร์เป็นครั้งแรกเพื่อศึกษา ในวาระครบรอบ 50 ปี นักบินอวกาศของนาซาขึ้นไปดวงจันทร์พร้อมกับยานอวกาศอะพอลโล 11 เมื่อวันที่ 20 ก.ค. 2512
ตัวอย่างก้อนหินได้รับการเก็บรักษาไว้อย่างดีที่ศูนย์อวกาศจอห์นสัน เมืองฮูสตัน รัฐเท็กซัส สหรัฐ ซึ่งมีน้อยคนนักที่เคยเห็น ปีนี้เป็นครั้งแรกที่นาซ่าอนุญาตให้นักธรณีวิทยากะเทาะเศษหินไปตรวจสอบได้ ด้วยเทคโนโลยีแห่งศตวรรษที่ 21
นักบินอวกาศชุดแรกของโลก ประกอบด้วย นีล อาร์มสตรอง เอดวิน อัลดริน และไมเคิล คอลลินส์ จอดยานอวกาศอะพอลโล 11 บริเวณทะเลแห่งความเงียบสงบบนดวงจันทร์ โดยนีล อาร์มสตรองเป็นมนุษย์คนแรกที่ประทับรอยเท้าบนดวงจันทร์ ตามมาด้วย เอดวิน อัลดริน
ด้านไรอัน ไซก์เลอร์ ภัณฑารักษ์ห้องเก็บตัวอย่างหินจากดวงจันทร์ บอกว่ามีตัวอย่างหินที่นักบินอวกาศ 12 คนเก็บมาจากดวงจันทร์ระหว่างปี 2512-2515 น้ำหนักรวมกัน 382 ก.ก.
หินและดินบางก้อนเก็บไว้ในถุงสุญญากาศตั้งแต่อยู่บนดวงจันทร์โดยไม่เคยสัมผัสอากาศบนโลก บางก้อนเก็บไว้ในช่องแช่แข็งหรือเก็บไว้ในก๊าซฮีเลียมตั้งแต่ยานอวกาศลงจอดบนพื้นโลกและไม่เคยเปิดดูอีกเลย
Collected during Apollo 16, an anorthosite sample believed to be the oldest rock collected during the moon missions is displayed in the lunar lab at the NASA Johnson Space Center. (AP Photo/Michael Wyke)
เมื่อจะศึกษาตัวอย่างดินและหินเหล่านี้ เจ้าหน้าที่จึงต้องค้นหาวิธีการที่ดีที่สุดเพื่อนำตัวอย่างดินและหินออกมาจากภาชนะเก็บรักษาเพื่อไม่ให้ปนเปื้อนสิ่งอื่นๆ ซึ่งเครื่องมือวิทยาศาสตร์ในปัจจุบันมีความทันสมัยมากทำให้ศึกษาตัวอย่างหินเป็นมิลลิกรัมแทนที่จะเป็นกรัมแบบในสมัยก่อนได้
ห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ตัวอย่างหินดวงจันทร์ แยกเก็บหินเป็น 2 ตู้ ตู้หนึ่งเป็นหินที่เก็บรักษาในสภาพตั้งแต่เก็บมาจากดวงจันทร์ ส่วนตู้เล็กกว่าเก็บรักษาหินที่มีผู้ขอยืมออกไปศึกษา โดยร้อยละ 70 ยังเป็นหินที่อยู่ในสภาพเดิม หินอีกร้อยละ 15 เก็บไว้ที่เมืองไวท์ แซนด์ รัฐนิวเม็กซิโก ส่วนที่เหลือส่งไปศึกษาวิจัยและจัดแสดง โดยต้องใช้เจ้าหน้าที่ 2 คนเพื่อเปิดตู้เก็บรักษาหินตัวอย่าง
Ryan Zeigler, Apollo sample curator, left, stands next to a nitrogen-filled case displaying various lunar samples collected during Apollo missions 15, 16 and 17, inside the lunar lab at the NASA Johnson Space Center Monday, June 17, 2019, in Houston. (AP Photo/Michael Wyke)
หินที่นำออกมาศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์ประมาณ 3 ใน 4 นำไปจัดแสดงหรือเป็นของขวัญให้กับมิตรประเทศและรัฐต่างๆ ในสหรัฐ ในปี 2512 ซึ่งเก็บไว้ในอุณหภูมิห้องปกติ
จากภารกิจนักบินอวกาศนำยานอวกาศลงจอดบนดวงจันทร์ทั้ง 6 ครั้ง ปรากฏว่าการลงจอดครั้งแรกของยานอะพอลโล 11 เก็บตัวอย่างจากดวงจันทร์ได้น้อยที่สุดเพียง 22 ก.ก. โดยในระยะเวลาที่เดินบนดวงจันทร์ 2 ชั่วโมงครึ่ง อาร์มสตรองเป็นผู้เก็บตัวอย่างหินคนแรกและเป็นผู้ถ่ายภาพ ส่วนอัลดรินเก็บตัวอย่างจากพื้นผิวและใต้ดินของดวงจันทร์
The “Genesis Rock,” a 4.4 billion-year-old anorthosite sample approximately 2 inches in length, brought back by Apollo 15. (AP Photo/Michael Wyke)
ขณะที่ยานอะพอลโลลงจอดอีก 5 ครั้งถัดมา นักบินอวกาศอยู่บนพื้นผิวดวงจันทร์ได้นานขึ้น โดยเฉพาะ 3 ครั้งสุดท้าย นักบินอวกาศที่ขึ้นไปกับยานอะพอลโล 15, 16 และ 17 เก็บตัวอย่างดินและหินได้จำนวนมาก ซึ่งยานอะพอลโล 17 เก็บตัวอย่างหินเป็นครั้งสุดท้ายและเป็นครั้งเดียวที่นำนักธรณีวิทยาไปด้วย
สำหรับตัวอย่างหินจากยานอะพอลโลกมีมากกว่า 1 แสนชิ้น ในจำนวนนี้ ประมาณ 2,200 ชิ้นถูกกะเทาะออกให้เป็นชิ้นเล็กๆ เพื่อการศึกษา
An Apollo sample curation processor, works with other samples on the outside of the case inside the lunar lab at the NASA Johnson Space Center Monday, June 17, 2019, in Houston. (AP Photo/Michael Wyke)
แคริส คริสเชอร์ เจ้าหน้าที่ห้องแล็บ กล่าวว่านักวิทยาศาสตร์ศึกษาหินจากดวงจันทร์เพื่อกำหนดอายุผิวดาวอังคารและดาวพุธ และยังเป็นพื้นฐานในการศ่ึกษาดาวพฤหัสและดาวดวงอื่นๆ ในระบบสุริยะจักรวาลที่อยู่ใกล้และไกลจากดวงอาทิตย์
เจ้าหน้าที่แยกเก็บตัวอย่างหินดวงจันทร์ไว้ในภาชนะสแตนเลสตามภารกิจแต่ละครั้ง ซึ่งยานอะพอลโล 16 และ 17 เก็บตัวอย่างหินจากดวงจันทร์มาได้เกือบครึ่งหนึ่งของตัวอย่างทั้งหมด จนต้องทำตู้เฉพาะของยานอะพอลโล 16 และ 17 ไว้ต่างหาก
ทั้งนี้ นาซ่ามีแผนเตรียมส่งนักบินอวกาศไปบนผิวดวงจันทร์ในปี 2567 ซึ่งเร็วกว่ากำหนดเดิมที่ตั้งไว้ในปี 2571 โดยทำเนียบขาวเพิ่มงบประมาณให้นาซาเพื่อสนับสนุนงานวิจัยและการส่งมนุษย์ลงบนดวงจันทร์อีกครั้งนับตั้งแต่ครั้งหลังสุดเมื่อปี 2515และมีเป้าหมายต่อไป คือ ดาวอังคาร
……………
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง :
ไปดาวอังคารดีกว่า! “ทรัมป์” แนะ “นาซา” เปลี่ยนใจภารกิจเยือนดวงจันทร์
