“เจอแล้วครับ เจอแล้วครับ”
เสียงเล็กๆ ของเด็กชายตัวน้อยวัย 10 ขวบ ไผ่และเพื่อนๆ ตะโกนก้องร้องลั่นป่าหมาก อ.คอนสาร จ.ชัยภูมิ ด้วยความดีใจที่ได้พบ “ปลากัดอีสาน” ที่กำลังตามหา
“มีประมาณ 4 จุดในหมู่บ้านที่พวกเราไปหาปลากัดกันครับ หามาก็เอามาเพาะเลี้ยง มีคนมาซื้อปลากัดไปบ้างครับ” ไผ่บอกเล่าให้ฟังท่าทางสนุกสนาน
การหาปลากัดเป็นกิจกรรมของเด็กชายไทยมายาวนานซึ่งเติบโตมาเป็นผู้ใหญ่ในวันนี้ และมักบอกเล่าถึงกิจกรรมหาปลากัดนี้กันอย่างสนุกสนานว่าในวัยเด็กการหาปลากัดสนุกอย่างไร หามาทำไม หาได้ที่ไหน และมักมีประโยคต่อท้ายเรื่องราวความสนุกว่า “แต่เดี๋ยวนี้ไม่มีแล้ว”
ไผ่และเพื่อนๆ หาปลากัด
หวอดปลากัด
สิ่งที่สะท้อนให้เห็นจากกิจกรรมตามหาปลากัดในทุกวันนี้คือความเปลี่ยนไปของสิ่งแวดล้อม อย่างเช่นที่ป่าจาก สมุทรสาคร แต่ก่อนเคยเป็นแหล่งปลากัดชุกซุกซ่อนตามต้นจาก ตามดิน เด็กๆ ตามหากันได้ไม่ยากเย็น แต่ทุกวันนี้ป่าจากลดลงอย่างน่าใจหาย แปรเปลี่ยนเป็นป่าปูน โรงงาน บ้านเรือน ส่งผลให้ปลากัดป่ามหาชัยที่ขึ้นชื่ออาจเหลือแต่ชื่อไว้ให้เป็นตำนาน
เจอแล้ว! ปลากัดอีสาน
“การให้เด็กๆ มาเรียนรู้เรื่องราวปลากัดในพื้นที่ของตนเองเพื่อที่เขาจะได้เข้าใจว่าในพื้นที่ของเขามีสิ่งสำคัญอย่างปลากัด เด็กๆ จะเข้าถึงเรื่องการอนุรักษ์ง่ายขึ้น พอเขาเข้าใจว่าปลากัดมันอยู่ที่ไหน สิ่งที่เขาจะคิดต่อไปว่าถ้าวันหนึ่งเขาจะเปลี่ยนแปลงพื้นที่ตรงนี้ไปใช้ เขาก็จะคำนึงถึงว่าปลากัดมันอยู่ในพื้นที่ตรงนั้น จะเกิดการตระหนักคิดและคำนึงถึงปลากัด ซึ่งส่งผลโดยรวมที่ดีต่อธรรมชาติด้วยครับ”
คิม จิรพันธ์ พรหมรักษา
คิม จิรพันธ์ พรหมรักษา อุปนายกสมาคมปลากัดสายอนุรักษ์ ซึ่งเดินทางมาดูปลากัดอีสานที่คอนสาร จ.ชัยภูมิ ตามคำชวนของไผ่ที่อยากเรียนรู้ปลากัดอีสานบ้านตัวเองอย่างจริงจัง คิมให้ความสำคัญกับการส่งต่อความรู้ความรักเรื่องราวปลากัดให้เด็กๆ เพราะเชื่อว่าเมื่อเด็กๆ รักปลากัด เด็กๆ จะรักธรรมชาติด้วย
ป่าหมาก
ธรรมชาติของคอนสาร
แม้พื้นที่คอนสารจะยังห่างไกลจากคำว่าเสื่อมโทรม เพราะความเขียวชอุ่มงดงามของธรรมชาติยังคงเป็นจุดเด่นของที่นี่ แต่ไม่สามารถละเลยได้ว่าวันหนึ่งจะไม่เกิดการเปลี่ยนแปลง เพราะเมืองคอนสารที่เริ่มขยายตัว ชาวบ้านยังต้องการขยายพื้นที่ ป่าหมากหรือต้นไม้น้อยใหญ่ยังเป็นที่ต้องการ
สิ่งที่จะช่วยชะลอความเปลี่ยนแปลงคงต้องอาศัยหัวใจที่รักปลากัด รักธรรมชาติ จากเด็กๆ ที่ยังตระหนักถึงสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรของบ้านตัวเองในวันนี้ หวังว่าเด็กๆ จะยังคงรู้สึกเช่นนี้ต่อไปจนถึงวัยที่พวกเขาเติบโต
มรกตแห่งอีสาน
ย้อนวันวานตามหาปลากัดตามประสาไปพร้อมกับไผ่และเพื่อนๆ คอนสาร จ.ชัยภูมิ ในทุ่งแสงตะวัน ตอน มรกตแห่งคอนสาร วันเสาร์ที่ 15 มิถุนายน 2567 เวลา 05.05 น. ทางช่อง 3 กด 33 และเวลา 07.30 น. ทางเพจทุ่งแสงตะวัน และ Youtube : Payai TV
รัตนาภรณ์ ละมูลเจริญ
