ยูเนสโกยกย่อง‘เพชรบุรี’ – คนไทยได้ภาคภูมิใจอีกครั้งเมื่อองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก ได้ประกาศ ให้เพชรบุรีเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ด้านอาหาร ประจำปี 2564 (City of Gastronomy) หรือ UNESCO Creative Cities Network – UCCN โดยเป็น 1 ใน 49 เมืองจากทั่วโลก ที่ได้รับการประกาศเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ในปีนี้
สำหรับประเทศไทย เพชรบุรีเป็นเมืองที่ 5 ที่ได้รับการประกาศเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ จากก่อนหน้านี้มี 4 เมือง ได้แก่ จ.ภูเก็ตปี 2558 จ.เชียงใหม่ ปี 2560 จ.สุโขทัย และกรุงเทพฯ ในปี 2562
นาวาอากาศเอกอธิคุณ คงมี ผู้อำนวยการองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน หรือ อพท. กล่าวว่า การเดินหน้ายกระดับมาตรฐานของเมืองให้เป็นที่ยอมรับในระดับสากล ถือเป็นนโยบายและแผนงานที่ นายพิพัฒน์ รัชกิจประการ รมว.การท่องเที่ยวและกีฬา มอบให้ อพท. ดำเนินการตามภารกิจ อันจะช่วยให้เกิดการพัฒนาและยกระดับขีดความสามารถทางการแข่งขันให้กับเมืองและแหล่งท่องเที่ยวให้เป็นที่ยอมรับในระดับสากล
ประโยชน์ที่ประเทศไทย โดยเฉพาะคนในพื้นที่จะได้รับนอกจากเมืองได้รับการพัฒนาตามเกณฑ์ที่ยูเนสโกกำหนด ครอบคลุมสังคมวัฒนธรรม เศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม ยังได้เรื่องการประชาสัมพันธ์เป็นที่รู้จักแก่นักท่องเที่ยวกลุ่มคุณภาพ มีโอกาสได้รับเลือกเป็นสถานที่จัดงานหรือจัดประชุมของกลุ่มประเทศเครือข่ายสมาชิกเมืองสร้างสรรค์ ซึ่งวันนี้มีจำนวนถึง 295 เมือง จากกว่า 90 ประเทศทั่วโลก เกิดการแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ระหว่างเมืองสมาชิก นำไปสู่การพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืนในศตวรรษที่ 21
ด้วยเอกลักษณ์ที่โดดเด่นด้านอาหาร เกิดการสร้างงาน สร้างอาชีพและกระจายรายได้ให้กับคนในพื้นที่เพิ่มมากขึ้น เพชรบุรียังเป็นพื้นที่เป้าหมายที่ อพท. อยู่ระหว่างศึกษาเพื่อเตรียมประกาศเป็นพื้นที่พิเศษต่อไป
โดยอยู่ระหว่างการจัดทำแผนงาน (โรดแม็ป) ขับเคลื่อนเมืองระยะ 5 ปี (2565-2570) ภายใต้แนวทางการเป็น เครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ของยูเนสโก เพื่อให้สอดคล้องกับการสนับสนุนการพัฒนาและกำหนดแนวทางการขับเคลื่อนเมือง โดยจะต่อยอดจากอัตลักษณ์ เมือง 3 รส และเป็นแหล่งผลิตใหญ่ที่สุดของประเทศ คือ การผลิตเกลือ การปลูกและผลิตน้ำตาลจากตาลโตนด และเป็นแหล่งปลูกมะนาวรสชาติที่ดีสุด
เมือง 3 รส จึงได้แก่ เค็ม หวาน เปรี้ยว ซึ่งเค็มจากดอกเกลือบ้านแหลม หวานจาก น้ำตาลโตนด และเปรี้ยวจากมะนาวแป้น
เมนูอาหารที่โดดเด่น อาทิ แกงหัวตาล ยำหัวโหนด ขนมหม้อแกง ต้มสีนวล (ต้มข่าไก่) ขนมโตนดสุก ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทองขนมจีนกินกับทอดมัน ข้าวแช่ แม้แต่ก๋วยเตี๋ยวที่กินคู่กับซอสพริกและบางร้านใช้น้ำตาลโตนดด้วย
ทั้งหมดนับเป็นส่วนหนึ่งของวัตถุดิบประกอบอาหารผสมภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่นำเอาผลผลิตทางการเกษตรที่ขึ้นชื่อในท้องถิ่นมาต่อยอดเป็นเมนูอาหารที่หลากหลายทั้งอาหารคาวและอาหารหวาน
เพชรบุรียังมีความโดดเด่นทางด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม วิถีชีวิต อาทิ อุทยานประวัติศาสตร์พระนครคีรี (เขาวัง) ที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ที่สำคัญ
ในแผนงานนั้นจะเน้นเปิดให้ทุกภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วม ขับเคลื่อน ทั้งกิจกรรมระดับท้องถิ่นและระดับนานาชาติ ที่เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาและผลักดันเมือง
รวมถึงสนับสนุนให้เกิดการริเริ่มกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับ เครือข่ายเมืองสร้างสรรค์จากต่างประเทศ ร่วมประชาสัมพันธ์สร้างการรับรู้การขับเคลื่อนเพชรบุรีให้มีความพร้อมต่อการจัดทำรายงานเพื่อติดตาม (Monitoring Report) ในระยะ 4 ปี และนำประโยชน์จากโมเดลการพัฒนานี้ไปใช้เป็นทางเลือกหนึ่งในการพัฒนาเมือง ในพื้นที่พิเศษเพื่อความยั่งยืน
ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมกับภาคีเครือข่ายภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน และชุมชนท้องถิ่น เริ่มตั้งแต่นำเสนอแนวคิดในการผลักดันเมืองให้เป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ของ ยูเนสโก ต่อที่ประชุมคณะกรรมการร่วมภาครัฐและเอกชนเพื่อ พัฒนาและแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจ การเข้าไปศึกษาศักยภาพและความพร้อมของเมือง ร่วมกำหนดทิศทางการขับเคลื่อนเมือง ช่วยสร้างการรับรู้และการมีส่วนร่วมให้เกิดการประสานงาน บูรณาการและเชื่อมโยงการขับเคลื่อนเมืองของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องผ่านคณะกรรมการขับเคลื่อนเมืองสู่การเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ของ ยูเนสโก เพื่อให้บรรลุเป้าหมายของการเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ ในปี 2564
เครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ของยูเนสโกเป็นโครงการใหญ่ที่ยูเนสโกดำเนินงานควบคู่กับการประกาศแหล่งมรดกทางธรรมชาติและประวัติศาสตร์ของโลก เริ่มมาตั้งแต่ปีพ.ศ. 2547 เพื่อส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ สู่ความร่วมมือในระดับนานาชาติของภาคประชาคม ประชาชน เอกชน และสาธารณะ
โดย “เมืองสร้างสรรค์ หรือ Creative City” เน้นความร่วมมือระหว่างชุมชนท้องถิ่นและภาครัฐ ในการสร้างสรรค์เมืองผ่านการพัฒนาสภาพแวดล้อม โครงสร้างทางสังคม ระบบโครงสร้างทางเศรษฐกิจ และการนำสินทรัพย์ทางวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ ขนบธรรมเนียม ตลอดจนจารีตประเพณีของท้องถิ่นมาผสมผสาน
มีเป้าหมายเพื่อสร้างความร่วมมือระหว่างท้องถิ่น ส่งเสริมการพัฒนาไปสู่ระดับนานาชาติ สร้างวัฒนธรรมและการพัฒนาอย่างยั่งยืน ทำให้เห็นคุณค่าของวัฒนธรรมและอุตสาหกรรมเชิงสร้างสรรค์ที่มีต่อการพัฒนานโยบายในระดับท้องถิ่นผ่านกิจกรรมต่างๆ ที่เชื่อมโยงความเป็นเมืองต่างๆ ทั่วโลกเข้าด้วยกัน ผ่านความร่วมมือและการมีส่วนร่วมอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อให้บรรลุเป้าหมายการพัฒนาเมืองที่ยั่งยืน
อันเป็นประโยชน์ต่อคนในชุมชนโดยตรงอีกด้วย
พัทธ์ธีรา วงษ์อัศวกรณ์
