พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย
คอลัมน์ รู้ไปโม้ด
น้าชาติ ประชาชื่น
พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย – มีความเป็นมาอย่างไร
คุณเต่า
ตอบ คุณเต่า
พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย หรือ พคท. (Communist Party of Thailand-CPT) ในทางปฏิบัติถือเป็นพรรคการเมือง (ทั้งยังเคยมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นสมาชิกของพคท. คือ ประเสริฐ ทรัพย์สุนทร จากสุราษฎร์ธานี) เป็นพรรคที่มีอุดมการณ์ยึดมั่นในลัทธิมาร์กซ์ ลัทธิเลนิน และลัทธิเหมา มีจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างความเสมอภาคทางชนชั้น ชี้นำสังคมโดยพรรคคอมมิวนิสต์ และต่อสู้เอาชนะระบบทุนนิยมด้วยยุทธวิธีป่าล้อมเมือง
พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย เดิมเรียก พรรคคอมมิวนิสต์สยาม ก่อตั้งโดย โฮจิมินห์ ชาวเวียดนาม ใช้นามแฝงว่า สหายซุง โดยประชุมครั้งแรกแบบลับๆ ที่โรงแรมตุ้นกี่ หน้าสถานีรถไฟหัวลำโพง
ธง แจ่มศรี เลขาธิการ พคท.คนสุดท้าย
เมื่อ 20 เมษายน พ.ศ. 2473 แต่งตั้ง หลี หรือ โงจิ๊งก๊วก เป็นเลขาธิการพรรคคนแรก มีตัวแทน 2 คนคือ ตัง หรือ เจิ่นวันเจิ๋น และ เหล่าโหงว หรือ อู่จื้อจือ จนก่อตั้งเป็นรูปร่างเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2485 หลังการประชุมสมัชชาพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย ครั้งที่ 1 ที่จังหวัดนครสวรรค์ มี นายพิชิต ณ สุโขทัย หรือ จูโซ่วลิ้ม หรือ พายัพ อังคะสิงห์ เป็นเลขาธิการพรรค สมาชิกก่อตั้ง 57 คน
ในระยะเริ่มแรก พรรคมีบทบาทต่อต้านการรุกรานของญี่ปุ่นในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง และเคลื่อนไหวต่อสู้ทางการเมืองในระบบรัฐสภาในยุคหลังสงครามโลก แต่ต้องเปลี่ยนรูปแบบการต่อสู้จากบนดินเป็นใต้ดิน จับอาวุธขึ้นต่อสู้
เมื่อมีการรัฐประหาร 2490 ซึ่งเป็นการร่วมมือระหว่างกลุ่มทหารและกลุ่มอนุรักษ์–กษัตริย์นิยม มีผลทำให้รัฐบาลพลเรือนของกลุ่มนายปรีดี พนมยงค์ ตกจากอำนาจ และเป็นจุดเริ่มต้นของการ กลับมามีอำนาจของกลุ่มทหารและกลุ่มอนุรักษ์–กษัตริย์นิยม พร้อมทั้งการขยายบทบาทของสหรัฐอเมริกาเข้าสู่ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จุดมุ่งหมายหลักคือต่อต้านการขยายตัวของลัทธิคอมมิวนิสต์ ทำให้รัฐบาลไทยเริ่มปราบปรามพคท.อย่างเป็นระบบ
ในปี 2494 พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยประกาศให้การสนับสนุนการปฏิวัติประชาชนด้วยวิธีรุนแรงหรือการทำสงครามยืดเยื้อ โดยในขั้นต้นจะต้องปลดปล่อยมวลชนในชนบท และด้วยวิธีการดังกล่าวจะทำให้คนในชนบทสามารถล้อมเมือง หรือนโยบาย “ป่าล้อมเมือง”
พ.ศ.2508 พรรคสั่งเปลี่ยนนโยบาย จากที่หลีกเลี่ยงการปะทะโดยตรงกับกองกำลังรัฐบาลไทยมาตลอด ให้ทุกหน่วยใช้กำลังเข้าต่อสู้เพื่อโค่นล้มรัฐบาลปฏิกิริยาและขับไล่จักรวรรดินิยมอเมริกา ที่มาของวันเสียงปืนแตก 7 สิงหาคม 2508 วันที่ พคท.ใช้อาวุธโจมตีกองกำลังของรัฐบาลไทยเป็นครั้งแรก
เหตุเกิดที่บ้านนาบัว ตำบลโคกหินแฮ่ อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม ภายใต้ยุทธศาสตร์ “ต่อสู้ด้วยกำลังอาวุธ ใช้ชนบทล้อมเมือง และยึดเมือง” ถือเป็นวันเริ่มต้นของสงครามประชาชนในประเทศไทย โดยที่พรรคพยายามสร้างความเป็นปึกแผ่นให้กับสมาคมชาวนาและองค์กรแนวร่วมทั้งหลายทั่วประเทศ โดยให้อยู่ในความดูแลของแนวร่วมผู้รักชาติไทย และจัดตั้งกองทัพปลดแอกประชาชนแห่งประเทศไทย หรือ ทปท. (ในขณะที่รัฐบาลเรียก ผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ หรือ ผกค.)
ภายหลังเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 และเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 นักศึกษา ชาวนา กรรมกร หลบหนีการไล่ล่าของฝ่ายขวาเข้าร่วมขบวนการคอมมิวนิสต์ ทำให้จำนวนสมาชิกพรรคเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่ข้อได้เปรียบดังกล่าวเป็นอยู่ได้ไม่นาน เมื่อเหตุการณ์ภายในและภายนอกประเทศคลี่คลายไปในทางไม่เอื้อต่อการดำรงอยู่ของพรรค
เหตุการณ์ภายในได้แก่การสิ้นสุดลงของรัฐบาลนายธานินทร์ กรัยวิเชียร ที่มีนโยบายปราบปรามคอมมิวนิสต์อย่างรุนแรง แทนที่ด้วยรัฐบาล พล.อ.เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ และรัฐบาล พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ที่ดำเนินนโยบายปรองดองภายในชาติ พ.ศ.2523 รัฐบาลพล.อ.เปรมออกคำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 66/2523 ประกาศใช้เมื่อเดือนเมษายน 2523 เป็นแนวทางต่อสู้เพื่อเอาชนะคอมมิวนิสต์ สาระสำคัญของคำสั่งนี้คือการใช้หลักการเมืองนำการทหาร ใช้การพูดคุยเจรจาและการนิรโทษกรรมโดยไม่มีความผิดทางอาญาใดๆ ทำให้ผู้ที่หนีไป แยกจากพคท.กลับมาเป็นพลเมืองไทยอีกครั้ง
ในส่วนของเหตุการณ์ภายนอก พรรคคอมมิวนิสต์จีนแตกกับพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนาม ทำให้เกิดความแตกแยกภายในพรรคคอมมิวนิสต์ และเป็นปัญหาในการขอความช่วยเหลือจากลาวและเขมร ซึ่งถูกควบคุมโดยพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนาม ในขณะที่จีนต้องการผูกมิตรกับไทย พร้อมจะตัดความช่วยเหลือพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย ทำให้พรรคคอมมิวนิสต์ไทยอ่อนกำลังลง และยุติบทบาทการสู้รบกับรัฐบาลไทยในที่สุด
