คอลัมน์ สดจากเยาวชน
เมื่อความรู้ในตำราไม่อาจตอบข้อสงสัยเรื่องการเพาะเลี้ยงไรน้ำนางฟ้าได้
นักศึกษาวิทยาลัยประมงติณสูลานนท์กลุ่มหนึ่งจึงลุกขึ้นมาค้นหาคำตอบด้วยการ “ลงมือทำจริง” จนสามารถเพาะเลี้ยงไรน้ำนางฟ้าในภาคใต้ได้เป็นผลสำเร็จ
“ไรน้ำนางฟ้า” คืออาหารมีชีวิตชั้นดีของปลาสวยงาม ที่มีโปรตีนสูง ช่วยสร้างสีสันสดใสให้ปลา และไม่เป็นพาหะนำโรคแบบไรแดงหรือหนอนขี้หมู ทว่าไรน้ำนางฟ้ากลับไม่ได้รับความนิยม เนื่องจากเพาะพันธุ์ยาก ทำให้นักศึกษา ปวส. ปี 2 แผนกวิชาเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ วิทยาลัยประมงติณสูลานนท์ จังหวัดสงขลา ประกอบด้วย ปลา-เปรมกมล กาญจนราษฎร์ สมาย-ขนิษฐา แก้วยอด และ เนย์-ธัญญา ทองขำพยายามค้นหาคำตอบด้วยการทดลองเพาะเลี้ยง
เพื่อสร้างแหล่งเรียนรู้เรื่องไรน้ำนางฟ้าในวิทยาลัยให้ผู้เพาะเลี้ยงปลาสวยงามเข้ามาศึกษา เพื่อช่วยลดต้นทุนการเลี้ยงปลาและเพิ่มศักยภาพการจำหน่ายปลาสวยงามในท้องตลาดให้มากขึ้น ด้วยการทำโครงการไรน้ำนางฟ้า ภายใต้โครงการพลังเยาวชนพลเมืองสงขลา ได้รับการสนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และ มูลนิธิสยามกัมมาจล ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน)
กระบวนการทำงานเริ่มต้นจากการค้นหาข้อมูลจากหนังสือในห้องสมุด แต่ข้อมูลที่ค้นพบมีน้อยมาก ทีมจึงเปลี่ยนเป้าหมายใหม่ด้วยการไปดูของจริงที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดจังหวัดพัทลุง โดยศึกษาตั้งแต่การเพาะเลี้ยงคลอเรลล่า (Chlorella) สาหร่ายน้ำจืดขนาดเล็กที่เป็นอาหารของไรน้ำนางฟ้า
จากนั้นจึงลงพื้นที่สำรวจร้านปลาสวยงามในจังหวัดสงขลา เพื่อค้นหาองค์ความรู้เรื่องไรน้ำนางฟ้า รวมทั้งคำนวณต้นทุนที่เหมาะสมสำหรับร้านค้าที่ต้องการเพาะเลี้ยงไรน้ำนางฟ้าให้เป็นอาหารของปลา จนมีความรู้มากพอจึงลงมือเพาะเลี้ยงไรน้ำนางฟ้า แต่ด้วยความไม่พร้อมของข้อมูลและเป็นสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อน การทำงานจึงติดขัดอยู่หลายครั้ง จนทีมเกือบถอดใจเลิกทำ
สมายเล่าว่า ช่วงแรกเลี้ยงเท่าไรก็ตาย ทั้งที่หลักวิชาการบอกว่าไรน้ำนางฟ้ามีอายุ 24 วัน แต่พอทดลองทำจริงแค่ 10-15 วันก็ตาย เลี้ยงกันจนท้อ และเหนื่อยมาก กระทั่งคุยกันว่าไม่เลี้ยงแล้ว เลิกทำดีกว่า
แต่พอคิดถึงประโยชน์ที่จะเกิดขึ้น ทีมพยายามฮึดสู้ครั้งแล้วครั้งเล่า จนในที่สุดสิ่งที่ทุ่มเททำก็สำเร็จดังหวัง เมื่อพวกเธอสามารถเพาะไข่ไรน้ำนางฟ้าได้ และเลี้ยงดูจนสามารถนำไปเป็นอาหารแก่ปลาสวยงามได้จริง
ผลจากการค้นคว้าหาคำตอบด้วยการลงมือทำเพื่อช่วยคลี่คลายความหนักใจให้ผู้จำหน่ายปลาสวยงามในจังหวัดสงขลา กระทั่งเกิดเป็นแหล่งเรียนรู้ไรน้ำนางฟ้าในวิทยาลัยประมงติณสูลานนท์ ที่เปิดกว้างพร้อมถ่ายทอดความรู้ให้ผู้สนใจ ทีมงานยังได้ส่งต่อองค์ความรู้เหล่านี้ให้รุ่นน้องในวิทยาลัยเข้ามาสานต่อ
ปลาบอกว่า โครงการนี้ช่วยพัฒนาทักษะชีวิตทุกด้าน ที่สำคัญคือฝึกคิดและจัดระบบข้อมูลเพื่อสื่อสารออกไปให้คนอื่นเข้าใจ และยอมรับว่าตัวเองเป็นคนที่พูดตรงและแรง ช่วงแรกที่มาทำงานด้วยกันจึงมักทำให้เพื่อนโกรธบ่อยๆ แต่เมื่อทำงานด้วยกันนานขึ้น เธอก็ค่อยๆ ลดความตรงและแรง ส่วนเพื่อนก็เข้าใจเธอมากขึ้นว่าเวลาที่เธอพูดไม่ได้มีเจตนาร้าย แค่เป็นคนพูดไม่เพราะเท่านั้น
ด้านสมาย เล่าว่า เมื่อก่อนทำอะไรก็มักโดนพ่อแม่ตำหนิ เนื่องจากมีนิสัยดื้อ ติดเกม และไม่ช่วยงานที่บ้าน จึงไม่อยากคุยกับพ่อแม่ โดนแม่บ่นทุกวัน จนวันหนึ่งทนไม่ไหวจึงบอกพ่อแม่ให้หยุดว่า แล้วจะทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอันให้ดู จึงเริ่มเลี้ยงปลากัด ทั้งที่ไม่มีความรู้เลย แค่เห็นว่าขายได้ราคาแพงเท่านั้น สุดท้ายก็ขาดทุนหมด
เหตุผลที่เข้าร่วมโครงการนี้เพราะอยากนำความรู้ไปต่อยอดเลี้ยงปลากัดอีกครั้ง ซึ่งในที่สุดเธอก็สามารถนำความรู้ที่ได้จากการทำโครงการมาปรับใช้ในการเพาะพันธุ์ปลากัด จนมีรายได้สัปดาห์ละ 1,500-2,000 บาท สามารถส่งตัวเองเรียนได้โดยไม่รบกวนทางบ้าน และปรับความเข้าใจกับพ่อแม่ได้สำเร็จ แต่ที่ดียิ่งกว่าคือโครงการนี้ทำให้เธอค้นพบเป้าหมายชีวิตในอนาคต นั่นคือการเพาะเลี้ยงและจำหน่ายปลาสวยงามนั่นเอง
ส่วนเนย์กล่าวถึงผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับตัวเองว่า โครงการนี้พลิกชีวิตของเธอไปตลอดกาล
“เดิมหนูเป็นคนเก็บตัว ไม่ชอบเข้าสังคม ไม่ชอบพบปะผู้คน แต่เมื่อปลามาชวนทำโครงการก็อยากลอง ครั้งแรกที่ไปนำเสนอโครงการมีแค่หนูกับสมาย กังวลและกลัวจนนั่งร้องไห้ เพราะปลารู้เรื่องโครงการมากที่สุด แต่ติดฝึกงาน ไม่ได้ไปด้วย ตอนคณะกรรมการซักถาม จำได้ว่ามือสั่นมาก พยายามตอบขั้นตอนที่ได้ทำ ปรากฏว่าตอบได้ จึงกลายเป็นจุดเปลี่ยนให้หนูกล้าเข้าสังคม กล้าแสดงออก และกล้าพบปะผู้คนมากขึ้น”
จะว่าไป คนยุคนี้เมื่อมีอายุเลย 60 ซึ่งเป็นตัวเลขเกษียณการทำงานอย่างเป็นทางการ หลายๆ ท่านยังมีเรี่ยวมีแรง และมีความรู้-ความสามารถ ไม่แพ้คนหนุ่มสาวสักเท่าไหร่ ผู้อาวุโส จำนวนไม่น้อย จึงพยายามหางานอดิเรก หรือแม้แต่ “อาชีพหลังเกษียณ” ทำกันเป็นเรื่องเป็นราว เพราะไม่อยากปล่อยเวลาให้นับถอยหลัง ผ่านไปอย่างไร้ค่า “ชื่อ จันทร์เพ็ญ ทรงสวยรูป เป็นข้าราชการบำนาญ เกษียณแล้ว เลยหาช่องทางให้ตัวเองว่าในความรู้ความสามารถของเรา สามารถทำอะไรได้บ้าง” เจ้าของเรื่องราวครั้งนี้ ที่ใช้คำเรียกแทนตัวว่า “ป้าจิ๊ก” เริ่มบทสนทนาอย่างนั้น ก่อนย้อนที่มาของ “อาชีพหลังเกษียณ” ซึ่งเลือกทำมาถึงทุกวันนี้ให้ฟัง มีจุดเริ่มต้นจากปัญหาสุขภาพประจำตัว โดยมีคำแนะนำจากแพทย์ทางเลือก ให้ทานผักใบเขียวเป็นประจำจะทำให้การทำงานของตับดีขึ้น ซึ่งผักที่พอนึกออก เห็นมีแต่คะน้า แต่เธอไม่ชอบลักษณะ “เหม็นเขียว” ของมันมาก กระทั่งราว 7 ปีก่อนหน้า มีเพื่อนแนะนำให้รู้จักกับ “เคล-Kale” ผักใบเขียวที่ไม่เหม็นเขียวมากนัก เลยใช้เวลาว่างทำการศึกษา ก่อนแบ่งพื้นที่ข้างบ้านทำแปลงและลงมือปลูก เมื่อได้ผลผลิตแล้ว นำมาปั่นกับผลไม้ ดื่มเป็นประจำตั้งแต่นั้นมา “
รับทรัพย์ 18 ล้านบาทต่อปี! ชายวัย 32 ทำอาชีพเสริมเกี่ยวกับตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติ สร้างรายได้ปังๆ ด้วย 5 ข้อนี้ Marcus Gram ชายหนุ่มวัย 32 ปี ที่เคยทำงานประจำเป็นผู้จัดการและมีรายได้ทั่วไป แต่เขาคิดว่าต้องหาอะไรทำเพื่อสร้างเงินให้กับตัวเองได้มากกว่างานประจำ ย้อนไปเมื่อ 5 ปีที่แล้ว เขาอยู่กับคุณแม่ที่เมืองโรเชสเตอร์ รัฐนิวยอร์ก ทำงานเป็นผู้จัดการ รายได้ชั่วโมงละ 17 ดอลลาร์ หรือประมาณ 600 บาทต่อชั่วโมง แต่เมื่อปี 2018 ก็มีเพื่อนคนหนึ่งได้จุดประกายไฟในตัวเขา ทำให้อยากย้ายไปที่ฟิลาเดลเฟียเพื่อเริ่มธุรกิจตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติ Marcus Gram ใช้เงินเก็บ 10,000 ดอลลาร์ หรือประมาณ 3.6 แสนบาท ซื้อตู้ขนม ตู้เครื่องดื่ม เครื่องรูดบัตรเครดิต 2 เครื่อง ในปีแรก ธุรกิจนี้เป็นเพียงงานเสริมที่สร้างรายได้เพียง 5,000 ดอลลาร์ หรือเกือบ 2 แสนบาท ในปี 2021 มียอดขาย 300,000 ดอลลาร์ หรือประมาณ 10 ล้านบาท และในปี 2022 เขามียอดขายแตะ 500,000 ดอลลาร์ หรือประมาณ 18 ล้านบาท ในปัจจุบัน เขามีตู้จำหน่ายสินค้ากระจายอยู่ 6 รัฐด้วยกัน จากการทำธุรกิจนี้ Marcus Gram ได้ประสบการณ์ต่างๆ มากมาย และได้บทเรียนสำคัญเกี่ยวกับ
“การชงชา 1 แก้ว แล้วลูกค้าบอกอร่อย มันก็เหมือนกับทำหนังแล้วคนดูชอบ” จากผู้กำกับโฆษณา สู่เจ้าของอาณาจักรชาสุดฮิตย่านห้วยขวาง พี่เอ๊ง-สาโรจน์ สุวัณณาคาร เจ้าของช่อง “ลุงชงชา” ที่เมื่อปี 2540 ได้เจอกับวิกฤตต้มยำกุ้ง ทำให้บริษัทไม่มีงาน ไม่มีเงินจ่ายพนักงาน จนพี่เอ๊งต้องขายบ้านหลังหนึ่ง เพื่อนำมาสร้างเรือนไทยที่เต็มไปด้วยความอบอุ่น กระทั่งกลายเป็นคาเฟ่ที่ฮีลใจใครหลายคน เริ่มแรกพี่เอ๊งอยากจะทำให้ที่แห่งนี้เป็น “อาณาจักรชา” โดยจะมีชาให้เลือกกว่า 300 ตัว ทั้งยังมีสร้างช่องติ๊กต็อกขึ้น เพื่อพูดคุยเรื่องชาโดยเฉพาะ ซึ่งจะมาในคอนเซ็ปต์ “ดื่มชาอร่อย สไตล์ลุงชงชา” ที่ไม่ได้มีกฎเกณฑ์อะไรมาก ถ้าดื่มแล้วมีความสุขก็ถือว่าเป็นการพักผ่อนแล้ว โดยหากใครมาที่คาเฟ่แล้วสนใจในเรื่องชา พี่เอ๊งจะคอยถามลูกค้าที่แวะเวียนมาเสมอว่าอยากได้ชารสชาติประมาณไหน ตอนนี้อยู่ในอารมณ์ใด แล้วจะทำการเสิร์ฟในแบบที่ลูกค้าต้องการ พิกัด : ลุงชงชา (Loong Chong Cha) อยู่ในร้านตามใจคาเฟ่ ย่านห้วยขวาง
ศึกตลาดสุกี้ในไทยมีการแข่งขันกันอย่างดุเดือด ล่าสุด บริษัท เอ็มเค เรสโตรองต์ กรุ๊ป จำกัด ผู้นำตลาดสุกี้ในประเทศไทยที่ครองส่วนแบ่งกว่า 60% จากมูลค่าตลาดรวมกว่า 23,000–25,000 ล้านบาท ได้มีการส่งแบรนด์น้องใหม่ ที่ชื่อว่า “BONUS SUKI (โบนัสสุกี้) ” เป็นบุฟเฟต์คุณภาพ สั่งได้ไม่อั้นกว่า 60 เมนู เปิดเที่ยงวันยันตีห้า ราคารวมเครื่องดื่มรีฟิล 39 บาท และภาษีมูลค่าเพิ่ม 7% จะอยู่ที่ 276 บาท ซึ่งเท่ากับราคารวมปกติของ ‘สุกี้ตี๋น้อย’ และ ‘ลัคกี้ สุกี้’ โดยจะประเดิมสาขาแรกที่โรบินสันไลฟ์สไตล์สระบุรี วันที่ 16 กรกฎาคมนี้ หากกระแสตอบรับดีอาจมีแผนเปิดสาขาอื่นๆ เพิ่มเติม ซึ่งดำเนินธุรกิจในชื่อบริษัท คุ้มคุ้ม จำกัด ทุนจดทะเบียน 200 ล้านบาท ทางด้าน “สุกี้ตี๋น้อย” ไม่รอช้า ปล่อยหมัดเด็ด โปรลดราคา 50% จำนวน 10 สาขา เหลือเพียง 117 บาท Net รวมเครื่องดื่มรีฟิล เฉพาะช่วงเวลา 00.01-05.00 น. ของวันที่ 17-18 กรกฎาคม 2568 ส่วนแบรนด์ “ลัคกี้ สุกี้” ล่าสุดขอเสิร์ฟ เป็ดย่าง ฟรีไม่อั้นทุกสาขา ราคาบุฟเฟ่ต์อยู่ที่ 276 บาท Net ในขณะที่แบรนด์ยักษ์ใหญ่ต่างมีงบ มีระบบหลังบ้าน มีทุนหมุนเวียนและเครือข่ายซัพพลายเชนที่แข็งแรง
