นายอนันต์ สุวรรณรัตน์ ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า กรณีที่คณะผู้บริหาร ผู้เชี่ยวชาญและข้าราชการกรมการข้าว ได้ทำหนังสือถึงอธิบดีกรมการข้าว และนายประภัตร โพธสุธน รมช.เกษตรและสหกรณ์ ให้พิจารณาทบทวนโครงการรักษาระดับปริมาณและคุณภาพข้าว ปี 2563/64 หรือ โครงการแจกเมล็ดข้าวให้เกษตรกรที่ประสบภัยแล้ง ฝนทิ้งช่วงและอุทกภัย จำนวน 1.43 หมื่นตัน วงเงิน 400.4 ล้านบาท ส่วนตัวมองว่า หากมีปัญหา หรือไม่สามารถมีเมล็ดพันธุ์ข้าวเพียงพอ ทันเวลาเพาะปลูกเดือนก.ค. ก็ไม่น่าจะดำเนินโครงการนี้
“การปลูกข้าวทันเวลาหรือไม่ กรมการข้าวต้องลงพื้นที่ สำรวจทุกภาค ทุกพื้นที่ ว่ามีการเพาะปลูกข้าวได้ทันเวลาหรือฤดูกาลผลิตหรือไม่ หากพื้นที่ไหนเพาะปลูกได้ ก็ดำเนินการแจกเมล็ดพันธุ์ เพราะยังพอมีเวลาปลูกวันแม่เกี่ยววันพ่อ หากพื้นที่ไหนเพาะปลูกไม่ได้ หรือไม่ทันฤดูกาลผลิตนี้ก็ไม่ควรแจกเมล็ดพันธุ์ ส่วนจะยกเลิกโครงการหรือไม่ต้องต้องหารือกันก่อนว่าจะดำเนินการอย่างไร”
นายพิเชษฐ์ วิริยะพาหะ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าวว่า ตามมติคณะรัฐมนตรี (ครม.) วันที่ 15 ต.ค. 2562 เห็นชอบให้กระทรวงเกษตรฯ ดำเนินการจัดหาเมล็ดพันธุ์ข้าวไปช่วยเหลือเกษตรกรที่ได้รับผลกระทบจากภัยแล้งและน้ำท่วมปี 2562 ในโครงการรักษาระดับปริมาณและคุณภาพข้าวปี 2563/64 จำนวน 63,200 ตัน วงเงิน 1,739 ล้านบาท ในจำนวนนี้ให้ซื้อจากสหกรณ์การเกษตร 14,300 ตัน วงเงินกว่า 400 ล้านบาท ซึ่งปัจจุบันไม่มีการลงนามเพื่อจัดซื้อแต่อย่างใด จึงแปลกใจว่า มีกระแสข่าวว่าเมล็ดพันธุ์ของสหกรณ์ไม่มีคุณภาพได้อย่างไร
ทั้งนี้ เบื้องต้นกรมการข้าวมีหนังสือเชิญชวนสหกรณ์ที่มีศักยภาพในการผลิตเมล็ดพันธุ์เข้ามายื่นข้อเสนอ และกำหนดคุณสมบัติสหกรณ์และคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ที่ต้องการไว้อย่างชัดเจน เพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ตามมาตรฐานที่กรมการข้าวกำหนด หากสหกรณ์ใดมีคุณสมบัติครบก็สามารถที่จะยื่นเสนอได้
ดังนั้น สหกรณ์ที่ไปยื่นความจำนงเข้าร่วมโครงการนี้ ต้องมีความพร้อมทั้งในเรื่องปริมาณและคุณภาพเมล็ดพันธุ์ ซึ่งปัจจุบันมีสหกรณ์การเกษตรกว่า 64 แห่ง ที่ส่งเสริมให้สมาชิกผลิตเมล็ดพันธุ์ และสหกรณ์ได้รับซื้อแล้วนำมาปรับปรุง เพื่อให้เป็นเมล็ดพันธุ์ชั้นจำหน่าย
กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้อุดหนุนงบประมาณก่อสร้าง โรงงานปรับปรุงเมล็ดพันธุ์ให้ ตั้งแต่ปี 2548 ซึ่งเมล็ดพันธุ์ที่สหกรณ์ผลิตได้ก็จะจำหน่ายต่อให้กับสมาชิกสหกรณ์และเกษตรกรทั่วไป ดังนั้น โครงการนี้มีหลายสหกรณ์ที่สนใจจะเสนอขายเมล็ดพันธุ์กับส่วนราชการ และได้ยื่นเสนอราคาไว้ตั้งแต่กลางเดือนพ.ค. ที่ผ่านมา แต่ขณะนี้ยังไม่มีการประกาศผลว่าสหกรณ์ใดจะได้รับการคัดเลือก และยังไม่มีการลงนามสัญญาซื้อขายเมล็ดพันธุ์สหกรณ์กับกรมการข้าวแต่อย่างใด จึงแปลกใจว่าทำไมจึงกระแสข่าวว่าเมล็ดพันธุ์ข้าวสหกรณ์ไม่มีคุณภาพ
ทั้งนี้ สหกรณ์เหล่านี้ได้มีการขึ้นทะเบียนผู้รวบรวมเมล็ดพันธุ์ควบคุมเพื่อการค้าที่ถูกต้องตามกฎหมาย และได้มีการทดสอบคุณภาพอย่างละเอียด ก่อนได้รับการรับรองมาตรฐานจึงจะสามารถจำหน่ายได้ สำหรับโครงการนี้กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้เน้นย้ำกับสหกรณ์ที่ได้ยื่นเสนอขายเมล็ดพันธุ์ข้าวให้กับกรมการข้าวจะต้องปฏิบัติตามระเบียบขั้นตอนอย่างเคร่งครัด และผลิตเมล็ดพันธุ์ดีมีคุณภาพป้อนให้ส่วนราชการได้นำไปแจกจ่ายให้กับเกษตรกรต่อไป
นายจิตติ เจียมเจือจันทร์ ผู้จัดการสหกรณ์นิคมลานสัก จำกัด กล่าวว่า สหกรณ์เสนอขายเมล็ดพันธุ์กับกรมการข้าว ภายใต้เงื่อนไข ต้องมีอัตราความงอกไม่น้อยกว่า 80% สิ่งเจือปนไม่เกิน 2% ความชื้นไม่เกิน 14% ซึ่งมั่นใจในเมล็ดพันธุ์ของสหกรณ์ว่าเข้าหลักเกณฑ์ เนื่องจากได้ส่งเสริมสมาชิกให้ใช้เมล็ดพันธุ์ที่ดีจากกรมการข้าว บริหารจัดการแปลง จนได้เมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพ ผ่านการตรวจสอบรับรอง มาตรฐานจากกรมวิชาการเกษตร ซึ่งขณะนี้ ได้ประสานกับสหกรณ์เครือข่าย 10 แห่ง เพื่อเตรียมความพร้อมในการผลิตเมล็ดพันธุ์ส่งมอบให้กับกรมการข้าว และจะปฏิบัติตามเงื่อนไขที่โครงการนี้กำหนดอย่างเคร่งครัด
