ปกติคนที่มีอาชีพทำนา ซึ่งหมายถึงการปลูกข้าวมักจะจน
ทว่า สำหรับ คุณนิทัศน์ เจริญธรรมรักษา กลับร่ำรวย จากการปลูกข้าว เพียงแต่การปลูกข้าวของเขาไม่ได้ปลูกเพื่อนำมากิน หรือขายให้คนอื่นกิน
แต่เขาปลูกข้าวเพื่อต้องการเอาเมล็ดข้าวมาทำพันธุ์
นาข้าวของเขาอยู่บนพื้นที่ 80 ไร่ ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านโพธิ์ อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี
มีชื่อเป็นทางการว่าเมล็ดพันธุ์ข้าวเฮียใช้
เฮียใช้คือชื่อของผู้เป็นพ่อ
ปัจจุบันพันธุ์ข้าวเฮียใช้ได้ส่งจำหน่ายผ่านตัวแทนเกือบทั่วประเทศ
ผมมีโอกาสได้ไปเยี่ยมชมการผลิตพันธุ์ข้าวถึงที่
คุณนิทัศน์ได้กรุณาพาผมไปชมขบวนการผลิตทุกขั้นตอน
ตั้งแต่การเตรียมเมล็ดพันธุ์ที่จะปลูกขยายพันธุ์การเพาะต้นกล้า การเตรียมนาที่จะเอาต้นกล้าลงปักดำ การเตรียมดินและปุ๋ย
ทุกอย่างใช้เครื่องจักรทันสมัย อธิบายให้ละเอียดยากว่าทำกันอย่างไร
การปักดำก็ใช้รถ โดยไม่ต้องใช้คนลงไปดำทำนาเหมือนชาวนาทั่วไป
ถึงแม้ตอนที่ผมไปดูงานที่นี่ ข้าวยังเป็นต้นเล็กๆ ยังไม่ออกรวง แต่ได้ดูจากภาพ จึงได้รู้ว่ามีรถทันสมัยเก็บเกี่ยวข้าวด้วย พอเก็บข้าวได้แล้วก็จะมีห้องเก็บผลผลิต
ก่อนนำข้าวทุกเมล็ดมาตากมาบรรจุถุงขาย
ถึงแม้คุณนิทัศน์ไม่ได้เปิดเผยตัวเลขที่ชัดเจนว่าสามารถผลิตพันธุ์ข้าวได้เดือนละจำนวนเท่าไร แต่ต้องได้มากแน่ เพราะมิเช่นนั้น ไม่มีทางว่าจะส่งพันธุ์ข้าวขายได้ทั่วประเทศ และการขายเมล็ดพันธุ์ข้าวจะต้องได้กำไรดีกว่าปลูกข้าวขายให้คนกินอย่างแน่นอน
วัดจากที่ว่า ปัจจุบันโรงงานผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวแห่งนี้ใช้พนักงานและคนงานกว่าร้อยคน
มีเครื่องมือเครื่องใช้และเครื่องจักรในการผลิตข้าวที่ทันสมัยรวมแล้วน่าจะหลายสิบล้านบาท
โดยคุณนิทัศน์เล่าเองว่าได้ไปศึกษาดูงานและซื้อเครื่องปลูกข้าวทุกขั้นตอนมาจากประเทศไต้หวัน
เมื่อคุณนิทัศน์พบกับความสำเร็จในการปลูกข้าวเพื่อทำพันธุ์ข้าว
แทนที่คุณนิทัศน์จะร่ำรวยแล้วอยู่เฉยๆ หาความสุขส่วนตัวและในเครือญาติ
ทว่า คุณนิทัศน์ได้ทดแทนบุญคุณแผ่นดินไทยที่มีคุณต่อเขา ในฐานะที่ตระกูลของเขาเป็นคนไทยเชื้อสายจีน คือมาจากเมืองจีน
เขาจึงได้จัดตั้งศูนย์ขึ้นมาเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกข้าวแก่ชาวนา โดยเฉพาะเยาวชนขึ้น โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายแต่ประการใด โดยใช้ชื่อว่า
ศูนย์เรียนรู้วิถีชีวิตและจิตวิญญาณชาวนาไทย
ผู้ที่เข้ามาชมศูนย์เรียนรู้แห่งนี้ ถ้าเป็นคนทั่วไปก็จะได้รู้ว่า
ข้าวมีบทบาทสำคัญต่อชีวิตประจำวันของคนไทย ทั้งในอดีตและปัจจุบันอย่างไรบ้าง
ส่วนชาวนาที่ได้มาชมและดูงานที่ศูนย์เรียนรู้ ก็จะทำให้สามารถเป็นชาวนาที่ปลูกข้าวได้ข้าวที่มีคุณภาพและมีผลผลิตมากขึ้น อีกทั้งยังจะได้รับรู้ถึงการลดต้นทุนและการขายเพื่อเพิ่มกำไรด้วย และที่สำคัญ ชาวนาจะพิจารณาได้ว่าควรปลูกพันธุ์ข้าวอะไร เวลาใด ที่เหมาะสมกับสภาพดินฟ้าอากาศด้วย
สำหรับเยาวชน หลังจากได้เข้ามายังศูนย์เรียนรู้แล้ว พอโตขึ้นก็จะเป็นชาวนาที่ดี สามารถช่วยตัวเองได้
คุณนิทัศน์เล่าประวัติคร่าวๆให้ผมได้รับทราบว่า
ตัวเขาเองเป็นคนเรียนหนังสือไม่เก่งเลย แต่ชอบการปลูกต้นไม้เป็นชีวิตจิตใจมาตั้งแต่เด็ก ที่รู้ว่าชอบก็เพราะจะทำซ้ำแค่ไหนก็ไม่เบื่อ กลับสนุก
ทั้งพ่อและแม่ไม่เคยโทษที่ตัวลูกคือเขาเรียนไม่เก่ง แต่กลับสนับสนุนสิ่งที่เป็นความสามารถของลูกคือการปลูกต้นไม้ จึงทำใหเขาไม่มีปมด้อย
หลังจากคุณนิทัศน์เรียนจบ ม.6 ก็ไม่ได้เรียนต่อ ช่วยพ่อทำงาน ขณะที่มีอายุเพียง 18 ปี เท่านั้น
ทำงานกับพ่อได้ 4 ปี พ่อป่วยเป็นอัมพฤกษ์ จึงต้องทำงานแทนพ่อทั้งหมด
พ่อมีอาชีพอยู่สองอย่าง คือ รับซื้อข้าวเปลือก กับปล่อยกู้
การรับซื้อข้าวเปลือก แล้วนำไปสีเป็นข้าวสารขายไม่มีปัญหา เพราะมีพ่อค้าข้าวทำกันทั่วไป
แต่การปล่อยเงินกู้เป็นเรื่องที่เขาหนักใจมากเพราะไม่ถนัดในการตามทวงหนี้ แล้วยังเสียความรู้สึกในความเป็นคนด้วย
เขาจึงขอเลิกปล่อยกู้ รับซื้อแต่ข้าวเปลือกอย่างเดียว
อยู่ต่อมา เขาเห็นว่าน่าจะเปลี่ยนมาเป็นการปลูกข้าวเพื่อขายเมล็ดพันธุ์บ้างเพราะแทบไม่มีใครทำ
เหตุที่ไม่มีผู้ใดทำก็เพราะเชื่อว่า ทำแล้วคงขายเมล็ดพันธุ์ไม่ได้
เหตุที่ขายไม่ได้ก็เพราะชาวนาแต่ละครอบครัว หลังการเก็บเกี่ยวก็จะเก็บพันธุ์ไว้ใช้ในปีต่อไปได้เอง
แต่เขากลับคิดว่า ถึงแม้ชาวนาจะเก็บพันธุ์ไว้เองได้ก็จริง แต่ไม่น่าจะเป็นพันธุ์ที่ดีที่สุด
อีกทั้งยังต้องปลูกข้าวซ้ำพันธุ์เดิมอยู่อย่างเดิมตลอด ผลผลิตก็จะน้อย
เขาจึงตัดสินใจปลูกข้าวเพื่อขายเป็นเมล็ดพันธุ์อย่างเดียว ซึ่งมั่นใจว่าต้องขายได้แน่เพราะเมล็ดพันธุ์ของเขาจะต้องได้มาตรฐาน และต้องเป็นเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ดี
ที่สำคัญทำให้ชาวนาไม่ต้องห่วงด้วยว่า พอจะปลูกข้าวในปีต่อไป ไม่มีเมล็ดพันธุ์เพราะสามารถซื้อของเขาได้
อีกทั้งการเก็บเมล็ดพันธุ์ของชาวนาเองก็อาจเสียหายได้ เพราะไม่มีห้องเก็บที่ดีเหมือนเขา
แล้วก็เป็นอย่างที่คุณนิทัศน์คาดหวังไว้ เมล็ดพันธุ์ข้าวของเฮียใช้ขายได้และขายดีขึ้นเรื่อยๆ
ใช้เวลาเพียงสิบแปดปี ก็เห็นหน้าเห็นหลัง มีแปลงนาสำหรับปลูกเพื่อขายเมล็ดมากขึ้นทุกปี อย่างที่ผมได้ไปชม
นี่ก็เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งของการประกอบอาชีพอิสสระของผู้ชายคนหนึ่ง คือการคิดต่าง ต่างจากคนอื่น จึงทำให้พบกับความสำเร็จอย่างงดงาม