ภูมิปัญญาชาวบ้าน! สุดทึ่งล่อปลามาลงเข่ง ไหลมาเป็นสายไม่หยุด เขาทำได้อย่างไร

ประเทศไทยมีความตกลงหุ้นส่วนเศรษฐกิจ   ไทย- ญี่ปุ่น (Japan – Thailand Economic Partnership Agreement) (JTEPA) โดยญี่ปุ่นให้สิทธิพิเศษการยกเว้นภาษีนำเข้ากล้วยหอมทองจากประเทศไทย จำนวน 8,000 ตัน ที่ผ่านมาไทยสามารถส่งออกกล้วยเข้าสู่ตลาดญี่ปุ่นได้สูงสุดประมาณ 2,900 ตันต่อปี ซึ่งถือเป็นโอกาสที่ดีของเกษตรกรไทยที่จะสามารถพัฒนาการผลิตให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภคชาวญี่ปุ่น และขยายตลาดกล้วยหอมทองของไทยเพื่อส่งออกไปยังตลาดญี่ปุ่น ​นายวีรศักดิ์ บุญเชิญ รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า กรมส่งเสริมการเกษตรได้เล็งเห็นถึงโอกาสทางการตลาดของการผลิตกล้วยหอมทองเพื่อการส่งออก ตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ “ตลาดนำ นวัตกรรมเสริม เพิ่มรายได้” เมื่อเร็วๆนี้ จึงได้ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตกล้วยหอมทองมูลค่าสูงที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมตามมาตรฐานเพื่อส่งออกญี่ปุ่นสู่เกษตรกรภาคตะวันออกเฉียงเหนือผ่านงาน Field Day  โดยมีเกษตรกร จำนวน 400 คน เข้ารับการถ่ายทอดองค์ความรู้ ณ โรงเรียนท่าโพธิ์ศรีพิทยา ตำบลท่าโพธิ์ศรี อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี เพื่อกระตุ้นให้เกษตรกรมีความพร้อมเริ่มต้นการผลิตในปีการเพาะปล

คุณนายตื่นสาย มีความพิเศษในเรื่องของดอกที่มีสีสดสวยงาม ยิ่งช่วงที่มีแสงแดดส่องมายามสายจะเห็นสีของดอกที่สดเป็นอย่างมาก ถือเป็นไม้ที่ปลูกและขยายพันธุ์ได้ง่าย เพียงแต่ดินที่ปลูกควรเป็นดินที่ระบายน้ำได้ดี ไม้ไม่เกิดรากเน่าและขยายกิ่งก้านต่อไปได้เรื่อยๆ ซึ่งหลายปีที่ผ่านมา คุณนายตื่นสายได้รับความนิยมจากผู้ที่ชื่นชอบในดอกสีสดไม่น้อย มีการขายจนสามารถสร้างรายได้ดีทีเดียว โดยสายพันธุ์คุณนายตื่นมีตั้งแต่สายพันธุ์ที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ และบางส่วนมีคนไทยที่ชอบและปลูกคุณนายตื่นสายพัฒนาสายพันธุ์ขึ้น โดยมีการแลกเปลี่ยนสายพันธุ์และประสบการณ์ปลูกซึ่งกันและกันอยู่เสมอ จึงทำให้กลุ่มที่ปลูกคุณนายตื่นสายด้วยเกิดรายได้ และทำตลาดการขายได้อย่างกว้างขวางมากขึ้น การใช้ดินเพื่อปลูกคุณนายตื่นสาย ดินที่ดีต้องเป็นดินที่ระบายน้ำได้ดีพอสมควร โดยมีส่วนผสมของดินร่วน แกลบเผา ทรายหยาบ และปุ๋ยคอก ซึ่งการที่วัสดุปลูกมีการระบายน้ำที่ดีนั้นช่วยให้น้ำที่รดลงในแปลงปลูกไม้ไม่แฉะช่วยให้ดินที่ปลูกไม่เปียกชื้นอยู่ตลอดเวลา เพราะหากดินที่ปลูกมีความเปียกแฉะมากเกินไปจะทำให้ระบบรากเสียและต้นเน่าตายได้ในที่สุด การขยายพันธุ์คุณนายตื่นจ

นายวีรศักดิ์ บุญเชิญ รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า กรมส่งเสริมการเกษตรได้รับมอบหมายจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ให้ดำเนินงานขับเคลื่อนการดำเนินโครงการระบบส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่เพื่อปรับเพิ่มผลิตภาพการผลิต สนับสนุนให้เกษตรกรมีการรวมกลุ่มทำการผลิตสินค้าเกษตร ด้านสินค้าพืช ผึ้งและแมลงเศรษฐกิจ มีการบริหารจัดการร่วมกัน เพื่อให้เกิดการรวมกันผลิตและรวมกันจำหน่ายโดยมีตลาดรองรับที่แน่นอน ให้เกษตรกรสามารถลดต้นทุนการผลิตและมีผลผลิตต่อหน่วยเพิ่มขึ้น รวมทั้งผลผลิตมีคุณภาพได้มาตรฐาน ภายใต้การบูรณาการของหน่วยงานภาครัฐและเอกชน โดยมีแนวทางที่มุ่งเน้นการเพิ่มผลผลิตและรายได้ของเกษตรกรรายย่อย ด้วยการรวมกลุ่มเกษตรกรเพื่อบริหารจัดการร่วมกันในการผลิตและตลาด  สำหรับในปี 2568 กรมส่งเสริมการเกษตรได้จัดโครงการสัมมนาเชิงปฏิบัติการการพัฒนาเกษตรกรเป็นผู้จัดการแปลงขึ้น โดยนำผู้จัดการแปลงจากกลุ่มแปลงใหญ่ปี 2566 ที่มีผลการจัดชั้นคุณภาพ เกรด A แปลงใหญ่ที่เข้าร่วมโครงการส่งเสริมและพัฒนาเพื่อเข้าสู่ห่วงโซ่อุปทานและบริการมูลค่าสูง และแปลงใหญ่ข้าว มารับการถ่ายทอดความรู้จากวิทยากรผู้มีความเชี่ยวชาญในหลักสูตรการพัฒนาแบ

แหน (duckweed) เป็นกลุ่มพรรณไม้ลอยน้ำขนาดเล็ก ชอบขึ้นตามหนองน้ำทั่วไป มีส่วนใบลอยอยู่ ที่ระดับผิวน้ำ ส่วนรากจมอยู่ใต้น้ำ มี 3 สกุล คือ สกุลแหนเป็ดใหญ่ (Spirodella) สกุลแหนเป็ด (Lemna) และสกุลไข่น้ำ (Wolffia) จิ๋วแต่แจ๋วมาอีกแล้ว กับ “แหนเป็ดเล็ก” เป็นพืชลอยน้ำขนาดเล็กที่มีรูปร่างสวยงามเมื่อลอยอยู่บนผิวน้ำ สามารถเป็นตัวชี้วัดด้านสิ่งแวดล้อม สร้างความสมดุลของระบบนิเวศในแหล่งน้ำ และยังเป็นแหล่งอาหารให้กับสัตว์น้ำที่กินซากพืชซากสัตว์อีกด้วย แหนเป็ดเล็ก คือ พืชลอยน้ำขนาดเล็กที่เกิดขึ้นได้เองตามธรรมชาติ เป็นวัชพืชลอยน้ำขนาดเล็กอยู่บนผิวน้ำ มีราก ลำต้น ใบ ใบเป็นวงรี สีเขียวมันวาว มีจำนวน 1-3 ใบ มีการเจริญเติบโตแพร่พันธุ์ได้อย่างรวดเร็วเมื่อมีแร่ธาตุและสารอาหารในแหล่งน้ำอุดมสมบูรณ์จะแพร่กระจายเต็มผิวน้ำ พบได้ในแหล่งน้ำนิ่ง ห้วย หนอง คลอง บึง บ่อ คูน้ำ สระน้ำ คล้ายคลึงกับวัชพืชชนิดอื่นๆ บนดินที่เกิดขึ้นมาได้เอง เมื่อมีปัจจัยบางอย่างเอื้อต่อการขยายพันธุ์และเจริญเติบโตแพร่กระจายเต็มผิวน้ำ จึงทำให้เราสามารถพบเห็นแหนเป็ดเล็กได้ตามแหล่งน้ำทั่วไป อีกทั้งเป็นแหล่งปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยชีวภาพ ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยพ

    “เห็ดพิษ” เป็นสาเหตุการเสียชีวิตของคนไทยที่พบได้เป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูฝน เนื่องจากอุณหภูมิและความชื้นนั้นเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของเห็ดชนิดต่างๆ ทั้งเห็ดที่สามารถรับประทานได้และเห็ดที่มีฤทธิ์เป็นพิษ โดยผู้เสียชีวิตจากการรับประทานเห็ดพิษนั้นสามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย เนื่องจากมักมีการนำเห็ดพิษที่เก็บเองตามสวนหรือป่าเขามาประกอบอาหารเพื่อรับประทานร่วมกันในครัวเรือน ซึ่งในปี พ.ศ. 2566 ที่ผ่านมา ระหว่างวันที่ 1 มกราคม ถึง 11 มิถุนายน มีอัตราผู้ป่วยจากการรับประทานเห็ดพิษถึง 299 ราย โดยในจำนวนนี้มีผู้เสียชีวิตมากถึง 5 ราย     โดยเห็ดที่เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตมากที่สุดคือ เห็ดระโงกหิน ซึ่งมีลัฏษณะที่คล้ายคลึงกับเห็ดระโงกขาวเป็นอย่างมาก ทำให้บรรดานักเก็บเห็ดที่ไม่มีความเชี่ยวชาญมักจะเก็บเห็ดผิดชนิดและทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิตตามมา วันนี้เทคโนโลยีชาวบ้านจึงชวนมาดู 10 ลักษณะของเห็ดพิษที่ควรรู้ก่อนนำเห็ดมาปรุงอาหาร เพื่อป้องอันตรายที่มาพร้อมเห็ดพิษเหล่านี้ โดยมี 10 ข้อสังเกตเบื้องต้น ดังนี้  มีหนามหรือขนบริเวณโคน  มีสีขาวทั่วทั้งดอก เมื่อเริ่มแก่มีกลิ่นรุนแรง มีวงแหวนใต้หมว

ดอกกุหลาบไม่เพียงให้ความสวยงามไว้เชยชมเพียงอย่างเดียว แต่ยังสามารถนำมาต่อยอดสร้างมูลค่าได้หลายแบบ และที่กำลังได้รับความนิยมอยู่ขณะนี้นั้นก็คือ ชากุหลาบนั้นเอง คุณนพเก้า จันโย ชื่นชอบของการปลูกกุหลาบ จึงได้นำกุหลาบที่มีดอกใหญ่สวยงาม มาพัฒนาเป็นชากุหลาบที่มีกลิ่นหอม โดยปลูกในระบบอินทรีย์จึงช่วยให้สินค้ามีความปลอดภัย และลูกค้าสามารถนำชาจากดอกกุหลาบไปชงดื่มได้อย่างมั่นใจ เพราะมีความปลอดภัยทุกกระบวนการผลิตที่มีความใส่ใจในทุกขั้นตอน คุณนพเก้า เล่าว่า การทำเกษตรเรียนรู้ตั้งแต่ครั้งสมัยคุณปู่คุณย่า ต่อมาเมื่อมีโอกาสรับช่วงต่อ จึงได้กลับมาอยู่บ้านเกิดอย่างเต็มตัว และทำเกษตรแบบปลอดสารพิษเป็นเกษตรอินทรีย์ทั้งหมด โดยมีการปรับเปลี่ยนจากการทำเกษตรแบบเดิมๆ ที่มักพึ่งพาการใช้สารเคมีเพียงอย่างเดียว มาทำแบบไร้สารเคมีปลอดภัยทั้งผู้ทำและสินค้าที่ผลิต “พอต้องมาอยู่บ้านซึ่งมีการทำเกษตรอยู่แล้ว เลยคิดว่าจะทำอย่างไรที่จะยั่งยืน และไม่ทำลายสุขภาพตัวเราด้วย ก็เลยตัดสินใจที่จะทำนาอินทรีย์และพืชอื่นๆ ที่เป็นอินทรีย์ ทีนี้กุหลาบเราชอบ และซื้อสะสมพันธุ์ไว้เยอะพอสมควร จึงมองว่าต้องนำมาทำให้เกิดประโยชน์ ซึ่งชากุหลาบค