น่าน
เกษตรผสมผสานเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่เกษตรกรหลายท่านให้ความสนใจ เพราะในพื้นที่ที่ทำการเกษตรนั้น สามารถมีผลผลิตหลายชนิดออกขายสู่ตลาดได้ ตั้งแต่ผลผลิตที่เป็นพืชผักไม้ผลตลอดไปจนถึงในเรื่องของการเลี้ยงสัตว์ จึงทำให้เกษตรกรมีรายได้หลากหลาย ตั้งแต่รายวัน รายสัปดาห์ ตลอดไปจนถึงรายเดือน อย่างเช่น คุณสิทธิชัย บังเมฆ อยู่บ้านเลขที่ 26 หมู่ที่ 3 ตำบลบ้านพี้ อำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน เป็นอีกหนึ่งเกษตรกรที่สนใจในเรื่องของการทำเกษตรผสมผสาน โดยพื้นที่สวนของเขาเป็นศูนย์เรียนรู้ที่ให้กับผู้ที่สนใจอยากทำเกษตรเข้ามาศึกษา เพราะการทำเกษตรผสมผสานสามารถต่อยอดเป็นอาชีพที่สร้างรายได้อย่างยั่งยืน ย้ายกลับมาอยู่บ้าน และเลือกทำการเกษตร คุณสิทธิชัย เล่าว่า สมัยก่อนเขาทำงานอยู่ที่กรุงเทพมหานคร ซึ่งในระหว่างนั้นได้ดูรายการเกี่ยวกับการทำเกษตรตามสื่อต่างๆ เกี่ยวกับเกษตรผสมผสาน เมื่อมีโอกาสได้กลับมาอยู่ที่บ้าน จึงเกิดความสนใจและอยากจะมาทำอาชีพนี้อยู่ที่บ้าน พร้อมกับเข้ารับการอบรมเป็นอาสาสมัครเกี่ยวกับด้านเกษตรต่างๆ เพื่อที่จะนำวิชาความรู้มาต่อยอดในพื้นที่ของตนเอง “ตอนนั้นผมก็สมัครเป็นอาสาสมัครหลายอย่าง มีตั้งแต่อาสาปศุส
จังหวัดน่าน ถือเป็นพื้นที่นำร่องที่มูลนิธิปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ เข้าไปสร้างต้นแบบการประยุกต์แนวพระราชดำริเพื่อพัฒนาพื้นที่่ ตั้งแต่ปี 2552 จากการคัดเลือก 3 อำเภอ 20 หมู่บ้าน ในลุ่มน้ำยาว ลุ่มน้ำสบสาย ที่ครอบคลุมพื้นที่การเกษตรกว่า 250,000 ไร่ ด้วยหลักการทำงาน “แก้ปัญหาที่จุดเล็กและทำตามลำดับขั้นตอน” ผ่านมา 10 ปี การพัฒนาพื้นที่ดังกล่าวเกิดองค์ความรู้เชิงบริหารจัดการที่เกิดจากการพัฒนา เกิดรูปแบบบูรณาการแผนงานและงบประมาณร่วมกับหน่วยงานภาครัฐและองค์กรท้องถิ่น ติดตามความสำเร็จของการพัฒนาได้ในสารคดีเสียงจากแผ่นดิน#6 – EP.8 ตอน : ต้นแบบพื้นที่มูลนิธิปิดทองหลังพระฯ “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” เพิ่มผืนป่า…สร้างอาชีพ
ปีที่ผ่านมา สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) เข้าไปส่งเสริมการนำมาตรฐานไปใช้ในสถานศึกษาระดับมัธยมนำร่อง 6 แห่ง ในจังหวัดน่าน โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 56 ตำบลกลางเวียง อำเภอเวียงสา เป็นหนึ่งในโรงเรียนทั้ง 6 แห่ง แนวทางที่มกอช.เข้าไปส่งเสริม คือ การผลิตสินค้าเกษตรให้มีคุณภาพ ปลอดภัยต่อการบริโภค โดยจัดให้มีแปลงเรียนรู้และสร้างความเข้าใจเรื่องมาตรฐานอาหารปลอดภัย แต่เหตุที่ต้องเข้ามาส่งเสริมในโรงเรียน เนื่องจากโรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 56 เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่ รับนักเรียนจากหลายอำเภอ โดยเฉพาะนักเรียนที่เป็นชนเผ่า ไร้สัญชาติ จึงจำเป็นต้องมีพื้นที่ทำการเกษตรภายในโรงเรียน เพื่อเป็นแหล่งป้อนอาหารให้กับนักเรียนที่ต้องกินนอนในโรงเรียนตลอดปีการศึกษา โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 56 แห่งนี้ มีนักเรียนตั้งแต่ระดับชั้นประถมศึกษาถึงมัธยมศึกษา และเป็นโรงเรียนประจำ เด็กนักเรียนที่มาเรียนที่นี่ต้องกินอยู่หลับนอน เรียนหนังสือ และใช้ชีวิตประจำวันที่โรงเรียนตลอดปีการศึกษา มีช่วงปิดเทอมที่ผู้ปกครองมารับกลับไปบ้านได้ ดูเหมือนไม่น่ามีอะไรที่ติดขัด แต่แท้ที่จริง โรงเรียนแห่งนี้มีเพียงพื้นที่ที่กว้
หวาย เป็นพืชป่าตระกูลปาล์มที่เป็นเถาเลื้อยและมีหนาม เจริญเติบโตและกระจายพันธุ์ได้ดีในป่าเขตร้อนและกึ่งร้อน ใช้เป็นพืชอาหาร สมุนไพร เฟอร์นิเจอร์ และงานหัตถกรรมต่างๆ สามารถเป็นรายได้เสริมในชุมชนเป็นอย่างดี ปัจจุบันหวายเริ่มหายากและใกล้สูญพันธุ์ สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) ได้ศึกษาพัฒนาการปลูกหวายและการแปรรูป เพื่อให้ชุมชนมีแหล่งอาหารในท้องถิ่น เกษตรกรสามารถปลูกและขยายพันธุ์หวายให้เพียงพอต่อการบริโภคและใช้ประโยชน์ที่เป็นรายได้ของครอบครัว มีการพัฒนาคุณภาพของหวายให้เหมาะสมต่อการใช้ประโยชน์ด้านหัตถกรรม หวาย ในแถบภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีความหลากหลายทางพันธุกรรมหวายมากที่สุดในโลก ในประเทศเราพบอยู่ประมาณ 60 ชนิด กระจายอยู่ทั่วทุกภาค มีการเรียกชื่อแตกต่างกันตามแต่ละท้องถิ่น เช่น หวายหนามขาว หวายหนามดำ หวายฝาดหรือหวายบุ่น หวายไส้ไก่หรือหวายขม หวายหก หวายน้ำล้อม หวายหม่นหรือหวายหยวก หวายเล็ก หวายติ้วดีดหรือหวายหางหนู หวายหลวง หวายหอม หวายสกลนคร หวายที่นิยมบริโภค คือ หวายพันธุ์หนามขาว เนื่องจากมีรสชาติอร่อยและหน่อใหญ่ หวายไส้ไก่นิยมใช้มัดสิ่งของ จากพื้นที่ศึกษาวิจัยที่บ้านป
“สำนักงานกองทุนพัฒนาบทบาทสตรี” ลงพื้นที่ติดตามผลดำเนินงานกลุ่มอาชีพสมาชิกกองทุนพัฒนาบทบาทสตรี จังหวัดน่าน เป็นตัวอย่างสะท้อนให้เห็นถึงพลังและความสามารถของผู้หญิง ลั่นพร้อมเดินหน้าขับเคลื่อนภารกิจ เป็นแหล่งทุนให้กับสมาชิกกองทุนพัฒนาบทบาทสตรี เพื่อเสริมสร้างบทบาทสตรี พัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและคุณภาพชีวิต เผยปัจจุบันมีสมาชิกกองทุนกว่า 12 ล้านคน องค์กรสตรีกว่า 15,000 องค์กร สร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้แก่กลุ่มสตรี กว่า 26,000 โครงการ เป็นเงิน 3.1 พันล้านบาท ส่งเสริมบทบาทและพัฒนาศักยภาพสตรีและเครือข่าย กว่า 5,000 โครงการ เป็นเงิน 339 ล้านบาท นายปรีชา กิตติสัตยกุล ผู้อำนวยการสำนักงานกองทุนพัฒนาบทบาทสตรี เปิดเผยว่า แม้สังคมไทยจะให้ความสาคัญกับบทบาทสตรีในด้านต่าง ๆ ทั้งการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม รวมถึงมีการยอมรับในความเท่าเทียมกันระหว่างชาย-หญิงมากขึ้น แต่ปัจจุบันยังคงมีสตรีถูกเลือกปฏิบัติและขาดความเสมอภาคอยู่มาก รัฐบาลจึงมีนโยบาย จัดตั้ง “กองทุนพัฒนาบทบาทสตรี” เพื่อส่งเสริมศักยภาพและบทบาทของสตรีในทุกด้าน รวมทั้งมุ่งลดผลกระทบจาก ปัญหาสตรีที่ถูกกระทาความรุนแรงในครอบครัวหรือขาดโอกาสในสังคม โดยมี
จังหวัดน่าน เป็นจังหวัดหนึ่งในไม่กี่จังหวัด ที่ยังคงรักษาเอกลักษณ์ วัฒนธรรม สร้างความเป็นอัตลักษณ์ของจังหวัดให้ติดตาตรึงใจผู้ที่ไปเยี่ยมเยือนให้ได้เห็นอยู่เสมอ สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) เลือกจังหวัดน่าน เป็นจังหวัดนำร่อง ในการส่งเสริมการนำมาตรฐานไปใช้ในสถานศึกษาระดับมัธยม ด้วยเหตุผลที่โรงเรียนหลายแห่งในจังหวัดน่าน มีโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาหลายแห่ง ที่ยังคงหลักสูตรการสอนในเชิงวิชาชีพ เพื่อนำทักษะที่ได้ไปประกอบอาชีพในอนาคต อีกทั้งยังมีโรงเรียนหลายแห่งเป็นโรงเรียนประจำ รับนักเรียนที่มีปัญหาครอบครัว ขาดความพร้อม และมีภูมิลำเนาห่างไกล จำเป็นต้องพักค้างที่โรงเรียน เป็นเสมือนโรงเรียนกินนอน ดังนั้น ภาระค่าใช้จ่ายเรื่องปากท้องก็เป็นส่วนหนึ่งที่โรงเรียนต้องรับผิดชอบ และการทำการเกษตรภายในโรงเรียน เพื่อให้ได้ผลผลิตมาใช้เป็นวัตถุดิบในการประกอบอาหาร ก็เป็นวิธีหนึ่งในการลดภาระค่าใช้จ่ายภายในโรงเรียน มกอช. เลือกโรงเรียน 6 แห่ง ที่จังหวัดน่าน เป็นโรงเรียนนำร่อง ในการส่งเสริมมาตรฐาน GAP (Good Agriculture Practice) ให้ได้อาหารปลอดภัย และนักเรียนปฏิบัติได้จริง แท้จริงแล้ว มกอช. เห
ระทึกดินถล่มทับบ้านเรือน 4 หลังคาเรือนที่อ.บ่อเกลือ จ.น่าน หลังฝนตกหนัก ฝังทับชาวบ้าน 7 ชีวิต สูญหายอีก 2 ราย หน่วยกู้ภัยเร่งค้นหา เมื่อเวลา 07.00 น. วันที่ 28 ก.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลังมีฝนตกหนักในพื้นที่อำเภอบ่อเกลือ จนดินชุ่มน้ำและรับน้ำไม่ไหว ทำให้เกิดเหตุดินภูเขาสไลด์ที่บ้านห้วยขาบ หมู่ 7 ต.บ่อเกลือเหนือ อ.บ่อเกลือจ.น่าน ซึ่งเป็นหมู่บ้านอยู่ในหุบเขา ดินโคลนถล่มทับบ้านเรือนประชาชน จำนวน 4 หลังคาเรือนประกอบด้วย บ้านเลขที่ 21 บ้านเลขที่ 29 บ้านเลขที่ 30 บ้านเลขที่ 67 เบื้องต้นพบผู้เสียชีวิตถูกดินโคลนทับ จำนวน 7 รายแล้ว และยังสูญหายหาไม่พบอีก 2 ราย โดยขณะนี้เจ้าหน้าที่ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยอำเภอบ่อเกลือ เร่งประสานหน่วยงานเข้าช่วยเหลือ พ.อ.รัตนะ พัฒนโสภณ ผู้บังคับหน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพราน 32 สั่งการให้ชุดบรรเทาสาธารณภัยของหน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพรานที่ 32 กองกำลังผาเมือง จัดชุดเฉพาะกิจ 4 ชุด ระดมกำลังช่วยเหลือและค้นหาผู้สูญหาย แต่เป็นไปด้วยความยากลำบาก เนื่องจากยังมีฝนตกและดินโคลนที่ถล่มลงมาจำนวนมาก นอกจากนี้ กระแสไฟฟ้าในพื้นที่ยังถูกตัดขาดจากดินถล่ม ทำให้การทำงานการใช้อุปกรณ์ช่วยเห
นางสาวนลิลทิพย์ เพณี ผอ. กองส่งเสริมมาตรฐาน มกอช. สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) เปิดเผยว่า ล่าสุด ทาง มกอช. ได้ สร้างแนวคิดในการส่งเสริมการนำมาตรฐานไปใช้ในสถานศึกษาระดับมัธยม โดยเบื้องต้นมีการอบรมนำร่อง 6 โรงเรียน ในจังหวัดน่าน สร้างกิจกรรมให้เกิดกระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมในเรื่องมาตรฐาน GAP อาหารปลอดภัย และปฏิบัติได้จริง พร้อมไปสู่การเป็นสถานศึกษาผลิตผัก ผลไม้ (พืชอาหาร) ที่ได้รับการรับรองตามมาตรฐาน GAP โดยเริ่มต้นใน ตั้งแต่ วันที่ 2-7 กรกฎาคม 2561 เป็นครั้งแรก ซึ่งทาง มกอช. ได้ส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปจัดการฝึกอบรม ความรู้ให้กับ 6 โรงเรียน ในจังหวัดน่าน เพื่อเป็นการนำร่อง ซึ่งการฝึกอบรม จะเน้นการพัฒนาคุณภาพสินค้าเกษตร ซึ่งกลไกที่มีส่วนผลักดันให้เกิดการพัฒนาคุณภาพสินค้าให้เกิดประสิทธิภาพดียิ่งขึ้นนั้น ต้องทำให้เกิดการนำมาตรฐานไปใช้ในทุกระดับการผลิตของห่วงโซ่อาหาร ตั้งแต่ฟาร์มจนถึงโต๊ะอาหาร (From Farmto Table) เพื่อให้สินค้าเกษตรมีคุณภาพและมีความปลอดภัย ซึ่ง มกอช. เห็นความสำคัญของการส่งเสริมมาตรฐานสินค้าเกษตรในสถานศึกษา ซึ่งได้มีโครงการที่เกี่ยวข้อง 3 ระดับ ได้แก่ ร
GISTDA เผยไร่ข้าวโพดน่าน ปี ’59/60 แตะ 1.5 ล้านไร่ เพิ่มกลับมาเท่าปี ’57 ด้านเกษตรกร ชี้ 2 ปี มาตรการลดข้าวโพด ปลูกป่า-ลดนาปรังปลูกข้าวโพดไม่ได้ผล ความพยายามในการแก้ปัญหาการบุกรุกถางป่า เพื่อทำไร่ข้าวโพดในพื้นที่ทางภาคเหนือตอนล่าง ภาคกลางตอนบน โดยเฉพาะจังหวัดน่าน เพื่อลดผลกระทบต่อพื้นที่ป่าต้นน้ำ โดยการสนับสนุนให้เกษตรกรลดพื้นที่ปลูกข้าวโพดหันมาปลูกป่า ฟื้นฟูป่าต้นน้ำผ่านมาครบ 2 ปี สถานการณ์การปลูกข้าวโพดในจังหวัดน่านยังคงเท่าเดิม ดร. อานนท์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า จากการติดตามสถานการณ์พื้นที่เพาะปลูกข้าวโพดจังหวัดน่าน จากข้อมูลดาวเทียมในช่วงฤดูฝน เบื้องต้นพบว่า ในช่วง 3 ปี นับจากปี 2557 มีพื้นที่ปลูก 1.5 ล้านไร่ และปรับลดลงเหลือ 1.3 ล้านไร่ ในปี 2558 และในปี 2559 กลับเพิ่มขึ้นมาเป็น 1.5 ล้านไร่ “หากเทียบพื้นที่ปลูกอาจจะวิเคราะห์ได้ว่าเกษตรกรส่วนใหญ่ 90-100% ยังปลูกบนพื้นที่เดิมที่เคยมีการปลูกข้าวโพด อาจจะมีบางอำเภอปลูกเพิ่มหรือบางอำเภอลดลงในแต่ละปีขึ้นกับปัจจัยต่างๆ เช่น ราคา แต่ภา
มหัศจรรย์แห่งไผ่ ไผ่ช้างเมืองน่าน และอีกหลายสายพันธุ์ แห่งท่าวังผา จังหวัดน่าน เพราะพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าเขา ดินอุดมสมบูรณ์ พืชพื้นเมืองของจังหวัดน่านจึงมีความโดดเด่นเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะไม้ไผ่ ที่อำเภอท่าวังผา ชาวบ้านนำไม้ไผ่ที่คุณสมบัติโดดเด่นมาเผาข้าวหลาม ซึ่งช่วยหนุนส่งให้ผลิตภัณฑ์ข้าวหลามมีกลิ่นหอม รสชาติดี เยื่อไผ่มีขนาดพอเหมาะไม่หนาและบางเกินไป ลอกได้ง่าย เวลาเคี้ยวนุ่ม ไผ่ที่ว่าคือ“ไผ่ข้าวหลาม” ลักษณะปล้องไม่ใหญ่ แต่ค่อนข้างยาว บ้านดอยติ้ว ตำบลศรีภูมิ อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน มีปลูกไผ่ลำขนาดใหญ่ เรียกกันว่า”ไผ่ช้างเมืองน่าน”หรือไผ่ยักษ์ ขนาดของลำเคยวัดเส้นผ่านศูนย์กลางได้ 12 นิ้วหรือ 1 ไม้บรรทัด ความยาวของลำมากกว่า 20 เมตร ไผ่ช้างเมืองน่านใช้ประโยชน์ได้เหมือนไผ่ทั่วไป เริ่มตั้งแต่กินหน่อ ใช้ลำต้นในการก่อสร้าง ดอยติ้วอยู่ห่างจากอำเภอท่าวังผาราว 30 กิโลเมตร ใกล้เมืองเข้ามาหน่อย เป็นที่ตั้งของศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตรจังหวัดน่าน(พืชสวน) หน่วยงานของกรมส่งเสริมการเกษตร ที่นี่มีปลูกพันธุ์พืชสวนหลายช