ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จะเห็นหลายคนหันหลังให้ชีวิตในเมือง ลาออกจากงานประจำ แล้วมุ่งหน้ากลับบ้านเกิด หรือหาที่ดินต่างจังหวัด เพื่อเริ่มต้น “ชีวิตเกษตรกรในฝัน” ด้วยความหวังว่าจะได้ใช้ชีวิตที่เรียบง่าย เป็นนายของตัวเอง และอยู่ใกล้ชิดธรรมชาติ แต่ก่อนจะตัดสินใจครั้งใหญ่แบบนั้น มีบางอย่างที่คุณควรรู้ และควรคิดให้รอบด้าน ก่อนที่จะตัดสินใจลาออกจากงานประจำหันมาทำเกษตรเต็มตัว

1. เกษตรไม่ใช่เรื่องไกลเกินฝัน
ภาพในหัวของใครหลายคนอาจเป็นแปลงผักเขียวชอุ่ม ไก่ไข่เดินอยู่กลางสนาม พืชผลงอกงามโดยไม่ต้องใช้สารเคมี แต่ในความเป็นจริง การทำเกษตรต้องใช้ทั้ง “แรงกาย” และ “ความคิด” อย่างหนักพอๆ กับงานออฟฟิศ ที่ต้องเจอทั้งแดด ลม ฝน ดินพัง พืชตาย ตลาดเงียบ และการลงทุนที่ไม่การันตีกำไร ดังนั้นสิ่งแรกที่ต้องทำคือ ปรับมุมมอง ให้พร้อมรับมือกับความเป็นจริง แล้วค่อยวางแผนลุย
2. อย่าทิ้งงานประจำทันที เริ่มจาก “ขยับ” ไม่ใช่ “กระโดด”
แทนที่จะลาออกเลย ลองเริ่มจากการทำเกษตรแบบเล็กๆ ที่บ้านก่อน เช่น ปลูกผักสวนครัว เลี้ยงไก่ไข่ ปลูกไม้ผลในกระถาง ทำปุ๋ยใช้เอง ใช้เวลานี้สังเกตตัวเองว่า คุณมีความสุขกับมันจริงไหม และ คุณพร้อมจะเรียนรู้ไปกับมันระยะยาวหรือเปล่า หากทำควบคู่กับงานประจำได้ ก็จะเห็นภาพจริงของชีวิตเกษตร และมีรายได้สำรองระหว่างทดลอง
3. ศึกษาให้เข้าใจ ก่อนลงมือทำ
ก่อนจะขุดแปลง เลือกพืชมาปลูก หรือซื้อเครื่องมือเกษตร ลองหาคำตอบเหล่านี้ให้ได้ก่อน หรือเข้าร่วมกลุ่มเกษตรในพื้นที่ ฟังประสบการณ์คนที่ทำจริง เรียนรู้จากความผิดพลาดของเขา
- พืชหรือสัตว์ที่อยากเลี้ยง เหมาะกับพื้นที่ของคุณไหม?
- ดิน น้ำ แดด ในพื้นที่ของมีข้อดี หรือข้อจำกัดอะไร?
- จะทำการตลาดแบบไหน จะขายยังไง กลุ่มเป้าหมายเป็นใคร
- การเกษตรแบบไหนที่สนใจ? เช่น การทำเกษตรอินทรีย์ , เกษตรผสมผสาน
4. เตรียมเงินสำรอง และยอมรับว่ารายได้อาจไม่สม่ำเสมอ
การเริ่มต้นทำเกษตรเหมือนการเริ่มธุรกิจหนึ่ง ซึ่งอาจใช้เวลา 1-2 ปี กว่าจะเริ่มเห็นผลผลิตจริง
ดังนั้นควรมีเงินสำรองอย่างน้อย 6 เดือน – 1 ปี เพื่อใช้ในระหว่างช่วงเริ่มต้น และรองรับเหตุไม่คาดฝัน เช่น พืชตาย น้ำท่วม หรือตลาดไม่รับซื้อ
5. ทำเกษตรด้วยหัวใจของผู้เรียนรู้
ไม่มีสูตรสำเร็จในการทำเกษตร เพราะแต่ละพื้นที่ แต่ละคน ต่างมีความพร้อมไม่เหมือนกัน
แต่สิ่งที่ทุกคนต้องมีเหมือนกันคือ “หัวใจที่เปิดรับการเรียนรู้” พร้อมปรับเปลี่ยน ทดลอง และไม่ท้อเวลาล้ม
เกษตรไม่ใช่ทางลัดสู่ชีวิตเรียบง่าย แต่มันคือทางลึกสู่การใช้ชีวิตอย่างแท้จริง ถ้าคุณกำลังคิดจะลาออกมาทำเกษตร จงเริ่มจากการ “ทดลองจริง” “เรียนรู้จริง” และ “วางแผนจริง” อย่าเพิ่งทิ้งงานประจำ ถ้ายังไม่ได้ปลูกอะไรด้วยมือของคุณเอง เพราะการทำเกษตรไม่ใช่แค่การเปลี่ยนอาชีพ แต่มันคือการเปลี่ยนวิธีคิด วิธีใช้ชีวิต และวิธีมองโลกใหม่ทั้งหมด