เมล่อน
จังหวัดไหนๆ ก็ต้องมีไม้ผลของดีประจำจังหวัด ผลผลิตคุณภาพโดดเด่น สร้างงานและเงินให้กับเกษตรกรในจังหวัดอย่างน้อย 2-3 ชนิด จังหวัดมหาสารคามเอง เป็นจังหวัดในพื้นที่ภาคอีสาน ที่อาจมองไม่เห็นความเด่นของไม้ผลชัดมากนัก เพราะความเหมาะสมของพื้นที่ปลูกสภาพภูมิอากาศไม่เอื้ออำนวยเท่าไหร่ เมื่อหากย้อนรอยไป 2 ปีที่ผ่านมา “เมล่อน” ไม้ผลตระกูลแตง เริ่มมีเสียงกล่าวถึงเข้มข้นขึ้นเรื่อยๆ พื้นที่ 14 ไร่ ไม่นับว่ามาก หากใช้เป็นโรงเรือน โรงปรับปรุงพันธุ์ของไม้ผลสักชนิด แต่ก็ถือว่าเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีของ เทพมงคล ฟาร์ม หรือ บริษัท เทพมงคลเมล็ดพันธุ์ จำกัด ที่เพิ่งเปิดตัวทำฟาร์มเมล่อน ติดตั้งโรงเรือนและระบบน้ำหยด ให้เมล่อนคุณภาพดี เมื่อปี 2555 ที่ผ่านมา เพราะนับตั้งแต่ผลผลิตเมล่อนรุ่นแรกที่ได้ ก็ขึ้นห้างวางขายในราคากิโลกรัมละไม่ต่ำกว่า 100 บาท คุณมงคล ธราดลธนสาร กรรมการผู้จัดการ บริษัท เทพมงคลเมล็ดพันธุ์ จำกัด หนุ่มไฟแรงที่เพิ่งผ่านการศึกษาจากสาขาพืชผัก ภาควิชาพืชสวน คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ มาเมื่อ 10 ปีที่แล้ว หลังจบการศึกษาก็เข้าทำงานตำแหน่งนักส่งเสริมเมล็ดพันธุ์ ของบริษัทจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ชื่อดั
ฟาร์มเมล่อน สายพันธุ์หวานญี่ปุ่น จ.ลพบุรี ยอดจองแน่น ออเดอร์ล้นข้ามปี ทุกรอบการผลิต มีคนสั่งจองไว้หมด ตั้งแต่เมลอนติดลูกอ่อน ที่อรพรรณ เมลอนฟาร์ม จ.ลพบุรี ซึ่งอยู่ในพื้นที่ของกลุ่มเกษตรอินทรีย์ สุรัติกาล ฟาร์ม เลขที่ 75 หมู่ 5 ต.ป่าตาล อ.เมือง จ.ลพบุรี ปลูกเมลอน 2 สายพันธุ์ในโรงเรือนเดียวกัน คือ สายพันธุ์ แสนหวาน (Sanwan melon) เมลอนสไตล์ญี่ปุ่น ซึ่งมีผลสีเขียวลายตาข่าย เนื้อส้ม หวาน หอม นุ่ม และ เมลอนสายพันธุ์ไทเฮา (Thaihao melon) เป็นเมลอนอีกหนึ่งสายพันธุ์ที่มาจากประเทศจีน ผิวมีรอยแตก สีทอง เนื้อมีสีส้มฟูกรอบ รสชาติหวานกรอบ มีกลิ่นหอม โดยในแต่ละโรงเรือนเพาะปลูก จะมีขนาดกว้าง 6.5 เมตร ยาว 30 เมตร สามารถปลูกเมลอน 2 สายพันธุ์ได้เฉลี่ย 350 ต้น ถึง 380 ต้น ขึ้นอยู่กับช่วงฤดูกาล โดยที่ฟาร์มเมลอนแห่งนี้ มี 3 โรงปลูกแต่ละโรงเรือนจะมีการวางแผนการเพาะปลูก โดยจะมีวงรอบการเพาะปลูกในโรงเรือน 80-90 วัน หมุนเวียนกันไปแบบไม่ตรงกัน เพื่อให้ง่ายต่อการดูแล ทำให้มีผลผลิตออกสู่ตลาดเกือบทั้งปี ในทุก ๆ 2 เดือน และมีความหวานทะลุ 19 บริกซ์ ส่วนวัสดุปลูกของที่ฟาร์มแห่งนี้ จะใช้ทรายแทนดินในการเพราะปลูก
ในช่วงเศรษฐกิจแบบนี้ หลายคนหันมาทำอาชีพเสริม เช่นเดียวกับ คุณมานพ เปรมปรีดิ์ ซึ่งมีอาชีพหลักเป็นวิศวกร แต่วันหยุดแปลงร่างมาเป็นเกษตรกร มาปลูกเมล่อนบนดาดฟ้า ใช้พื้นที่เพียง 50 ตารางเมตร ก็สร้างรายได้ไปพร้อมกับความสุข “เมล่อน” ถือเป็นราชินีแห่งพืชตระกูลแตง สามารถแบ่งชนิดออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ตามลักษณะของผล โดยรูปแบบการปลูกที่นิยมปลูกในบ้านเรานั้นมี 3 แบบ คือ ปลูกในแปลงแบบมีค้าง ปลูกบนดิน และปลูกในถุง คุณมานพ เปรมปรีดิ์ หรือ พี่มานพ เล่าให้ฟังว่า เริ่มปลูกครั้งแรก 20 ต้น โดยเผยแพร่ผ่านเฟซบุ๊ก โดยไม่ได้หวังทำการตลาดอะไรมากมาย จนกระทั่งมีเพื่อนในโซเชียลให้ความสนใจ ติดต่อสอบถามเข้ามาอย่างต่อเนื่อง จึงเริ่มเพิ่มจำนวนขึ้น สำหรับสายพันธุ์เมล่อน จะเป็นสายพันธุ์ญี่ปุ่น คือ ฮันนี่ นัตสึ (เนื้อเขียว) และ ออรินจิ (เนื้อส้ม) เป็นสายพันธุ์ที่อายุเก็บเกี่ยวเท่ากัน สามารถปลูกในโรงเรือนเดียวกันได้ พี่มานพ บอกว่า การปลูกเมล่อนบนดาดฟ้า ต่างจากการปลูกทั่วไปคือ วัสดุปลูก และพื้นที่ โดยการปลูกเมล่อนบนดาดฟ้าของพี่มานพ ใช้พื้นที่ 50 ตารางเมตร ใช้เงินลงทุนแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ สร้างโรงเรือนพร้อมระบบน้ำ ใช้เงินประมาณ
คุณประเสริฐ บางแดง เจ้าของสวนเมล่อน “น้ำเพชรฟาร์มเมล่อน” อยู่บ้านเลขที่ 3/3 หมู่ที่ 7 ตำบลเนินปอ อำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร โทร. 089-641-5176, 061-469-8262 จากมนุษย์เงินเดือนหันมาปลูกเมล่อนในโรงเรือน ปลูกแบบลงดิน สามารถสร้างรายได้จากเมล่อน 30,000-40,000 บาทต่อรุ่น ทีเดียว คุณประเสริฐ เล่าย้อนกลับไปว่า ก่อนหน้าที่จะมาปลูกเมล่อน ตนเองก็อาจจะเหมือนท่านอื่นๆ ที่ทำงานเป็นมนุษย์เงินเดือน ทำงานเป็นผู้จัดการปั๊มน้ำมันแห่งหนึ่งมานานพอสมควร ไม่ได้มีความรู้เรื่องการเกษตรเลย หลังจากอิ่มตัวก็ออกจากงานแล้วไปเปิดเช่าแผงผลไม้ที่ตลาดไท เพราะมีน้องที่รู้จักกันชักชวน ก็เอาแคนตาลูปมาขายที่แผง ขายดีมาก แต่แคนตาลูปมักจะไม่พอขาย ขาดตลาดอยู่บ่อยๆ ตอนสินค้าขาดตลาดก็ต้องวิ่งซื้อหา ทำให้ราคาขึ้นลงไม่แน่นอน ทำให้นำมาขายต่อได้ลำบาก ไม่เหมือนพ่อค้าแผงอื่นๆ ที่จะมีลูกไร่ปลูกส่งเข้ามาที่แผง มีการรับซื้อแคนตาลูปจากลูกไร่ในราคาที่แน่นอน ทำให้นำมาขายต่อที่แผงราคาค่อนข้างนิ่งกว่าเราที่ต้องวิ่งออกหาซื้อจากชาวสวน หรือช่วงที่แคนตาลูปจากลูกไร่ขาดช่วงก็หาของมาขายได้ยากมาก จึงมองเห็นว่าผลไม้อย่างแคนตาลูป ยังมีความต้องการอีกมาก
“เมล่อน” พันธุ์ญี่ปุ่น หาชิมได้ที่สวนเมล่อน-บางหว้า ของ คุณศราวุธ จันทะพรหม หรือ คุณโหน่ง เจ้าของ “บางหว้า เมล่อน ฟาร์ม” ซึ่งทำฟาร์มเมล่อนมาตั้งแต่ พ.ศ. 2557 เรียกว่า ใครก็ตามที่เข้าไปที่บางหว้า เมล่อน ฟาร์ม คุณโหน่งพร้อมถ่ายทอดความรู้การปลูกเมล่อนให้กับผู้ที่สนใจ โดยเฉพาะคนเมืองที่สนใจทำ “เกษตรในเมือง” ซึ่งใช้พื้นที่ไม่มาก แต่ต้องอาศัยความชอบและใจรักในการปลูกเมล่อนจริงๆ คุณโหน่งเป็นอดีตวิศวกรโยธา วัย 56 ปี มีดีกรีจบมาจากมหาวิทยาเทคโนโลยีราชมงคลวิทยาเขตอีสาน จังหวัดนครราชสีมา เมื่อจบการศึกษาระดับปริญญาตรีมาใหม่ๆ คุณโหน่งเริ่มงานเป็นพนักงานรับเหมาก่อสร้าง ทำฟาร์มกุ้ง ทำร้านอาหาร และทำสวนเมล่อน จนเป็นกระแสเกษตรคนเมืองจนได้รับการยอมรับจากแวดวงเกษตรกรรม แต่ในช่วงวิกฤตโควิด-19 ราว 2-3 ปีที่ผ่านมา ต้องยอมรับว่า ทุกพื้นที่ทั่วโลกได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ซึ่งในส่วนของสวน “บางหว้า เมล่อน ฟาร์ม” ก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน เพราะรูปแบบของสวน “เมล่อน-บางหว้า” เป็นลักษณะให้ลูกค้ามาชิมและซื้อถึงสวน รวมทั้งยังเป็นเชิงท่องเที่ยวเกษตรกรรม ทำให้ผู้เข้าชมชิมและเรียนรู้การทำเมล่อนลดลงไปด้วย คุณ
“พยาบาล” นับเป็นอีกหนึ่งอาชีพในฝันของเด็กผู้หญิงหลายคนในวัยเยาว์ เพราะมีเกียรติ มีศักดิ์ศรี คนยกย่อง อยู่ในสถานที่สะอาดสะอ้าน ได้ช่วยเหลือคนอื่น แต่สำหรับ “ดุสิตา ธรรมสถิตพร” หรือ ไหม หญิงสาวในวัยเพียง 27 ปี เลือกที่จะปฏิเสธตำแหน่งพยาบาลดูแลผู้ป่วยโรคมะเร็งโรงพยาบาลกรุงเทพฯ เงินเดือนหลายหมื่นบาท มาสวมบทบาทเกษตรกรปลูกเมล่อนในพื้นที่ 8 ไร่ ที่ตำบลเขาเพิ่ม อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก โดยเธอตั้งปณิธานไว้ว่า การเป็นเกษตรกรจะต้องไม่ “ยากจน” เสมอไป และเชื่อไหมว่าอดีตนางพยาบาลคนนี้ ภายหลังเป็นเกษตรกรเพียงปีเดียว ปัจจุบันเธอมีรายได้สัปดาห์ละ 60,000 บาท มากกว่าที่เป็นพยาบาลซะอีก คุณไหม เล่าว่า หลังจากเรียนจบพยาบาลเฉพาะทางจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ปี 54 ก็ทำงานตามที่เรียนมา ณ โรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง แผนกผู้ป่วยมะเร็งนาน 4 ปี ทำงานวันละ 12-13 ชั่วโมงทุกวัน สุขภาพเริ่มแย่ ค่าเม็ดเลือดทุกตัวตกลงทุกปี ประกอบกับสามีเป็นหมอ แนะนำว่าให้ลาออกจากงาน เพื่อไปรักษาตัวเอง แต่เนื่องจากไม่อยากอยู่บ้านเฉยๆ มีโอกาสไปเที่ยวญี่ปุ่น ไปได้ลองทานเมล่อน รสชาติดีมาก หวาน กรอบ อร่อย เลยเกิดไอเดียกลับมาปลูกเมล่อนที่เมืองไทย
“เมล่อน” เป็นพืชในตระกูลแตงที่นิยมปลูกเพื่อการค้าชนิดหนึ่ง เนื่องจากมีราคาต่อผลค่อนข้างสูง อุดมไปด้วยวิตามินซี วิตามินอี เบต้าแคโรทีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส และธาตุเหล็ก ล้วนแล้วให้ประโยชน์แก่ร่างกายทั้งนั้น ซึ่งนอกจากประโยชน์ที่มากมายแล้ว เมล่อนยังเป็นผลไม้ที่รับประทานแล้วให้ความสดชื่น ด้วยรสชาติที่หวาน กรอบ และมีกลิ่นหอมเฉพาะตามแต่ละสายพันธุ์ คุณภัทราภรณ์ ทรัพย์นิตย์ หรือ คุณอ้อ เจ้าของลูกอ้อฟาร์มเมล่อน ตั้งอยู่บ้านเลขที่ 38 หมู่ที่ 5 ตำบลบ้านม้า อำเภอบางไทร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อบต. สาวสวย ผู้หลงใหลเมล่อนเป็นชีวิตจิตใจ นำไปสู่การพัฒนาสร้างอาชีพเสริม ใช้พื้นที่ข้างบ้านปลูกเมล่อน เน้นผลิตตามออร์เดอร์ พร้อมได้รับรองมาตรฐาน GAP ยึดสโลแกน “ลูกไหนไม่ดีเราไม่ขาย” ฟันรายได้เกือบ 40,000 บาทต่อรอบการผลิต คุณอ้อ เล่าให้ฟังว่า ปัจจุบันเป็นพนักงานประจำอยู่ที่ อบต. ส่วนการปลูกเมล่อนสร้างรายได้เสริมนั้นมีจุดเริ่มต้นมาจากความชื่นชอบการทำเกษตรอยู่แล้วเป็นชีวิตจิตใจ ซึ่งถ้าหากย้อนไปเมื่อประมาณ 8 ปีที่แล้ว เมล่อนยังเป็นผลไม้ที่ค่อนข้างมีราคาสูง และเกิดความสงสัยขึ้นว่า “ทำไมผลไม้ชนิดนี้ถึงมีราคาแพง” จึงเร
การทำเกษตรในโรงเรือนเป็นเรื่องที่ต้องลงทุนจำนวนมาก เกินกำลังของเกษตรกรโดยทั่วไป แต่การปลูกพืชในโรงเรือนสามารถควบคุมสิ่งแวดล้อมภายนอก เช่น ฝน ที่มีผลเสียต่อพืชบางชนิด รวมถึงสามารถป้องกันแมลงและโรคได้หากมีการจัดการที่ดี ในฤดูฝนผักบางชนิด เช่น ผักสลัด ไม่สามารถทนทานเม็ดฝนที่ตกกระหน่ำจนทำให้ใบช้ำเสียหายและปริมาณน้ำที่มากเกินไป ทำให้แฉะจนเป็นโรคเน่า ผลไม้ เช่น มะเดื่อฝรั่ง และเมล่อน เป็นพืชที่มีโรคพืชคุกคามในฤดูฝนเช่นกัน เกษตรกรชาวมวกเหล็ก คุณสราวุธ ยศสูงเนิน เรียนจบทางด้านจิตวิทยา จากคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวลัยอลงกรณ์ อยู่ หมู่ที่ 7 ตำบลหนองย่างเสือ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี เจ้าของ “เจ้าป่าฟาร์ม” กล่าวว่า “ก่อนหน้านี้ทางครอบครัวได้ทำเกษตรเชิงเดี่ยวเพียงอย่างเดียว และใช้สารเคมี ยาปราบศัตรูพืชทุกอย่างที่เกษตรกรเขาใช้กัน โดยแปลงเกษตรขนาดใหญ่ 50-60 ไร่ ในการปลูกมะเขือเทศทำให้ต้องการใช้แรงงานประจำมาก 20-30 คน คนไทยไม่นิยมทำงานแบบนี้ จึงต้องใช้แรงงานต่างด้าว ซึ่งขยันและอดทนต่องานหนักมากกว่า แต่ก็มีปัญหาเรื่องการทำบัตรและลงทะเบียนให้ถูกต้อง เพราะแรงงานต่างด้าวชอบย้ายงาน
คุณเมธี และ คุณดวงกมล ยี่หวา เกษตรกรจังหวัดตราด เจ้าของ “ตราดบ้านผักฟาร์ม” บ้านเลขที่ 85/1 หมู่ที่ 6 ตำบลเนินทราย อำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด มีอาชีพปลูก “ผักปลอดภัย” ในพื้นที่ 1 ไร่ สร้างรายได้หลักเลี้ยงครอบครัวได้มากว่า 20 ปี โดยการปลูกผักหลายๆ ชนิดเพื่อให้ได้ผลผลิตหมุนเวียนกันได้ตลอดปี มีมะเขือเทศเชอร์รี่เป็นไฮไลต์สร้างรายได้หลัก และเมล่อนเป็นตัวชูโรงตามมา และมีผักอื่นๆ ที่ปลูกสลับหมุนเวียนไป เช่น ผักคะน้า กวางตุ้ง ถั่วฝักยาว บวบ จัดจำหน่ายด้วยตัวเองในจังหวัดที่ตลาดเกษตรกรจังหวัดตราดเป็นประจำอาทิตย์ละ 2-3 วัน และส่งตามออร์เดอร์ตามบ้านในบริเวณใกล้เคียง และขายทางออนไลน์ใช้บริการขนส่งโดยมีลูกค้าทั้งในจังหวัดและต่างจังหวัด จากแตงร้านสู่นวัตกรรมโรงเรือน เพิ่มผลผลิต ปลูกผักปลอดภัย คุณเมธี เล่าว่า เดิมไม่คิดทำอาชีพเกษตรกรรมเพราะเห็นว่าไม่ใช่อาชีพที่สร้างรายได้ เลือกทำมัคคุเทศก์เป็นอาชีพแรกเพราะอยากเที่ยว ลงหุ้นกับเพื่อน 3 คนทำทัวร์ เข้าอบรมได้บัตรมัคคุเทศก์ เป็นไกด์นำเที่ยวจังหวัดชายฝั่งทะเล ตอนทำงานส่วนใหญ่รับผิดชอบอยู่บนฝั่ง จำเป็นต้องหาความรู้ ประสบการณ์เชิงลึกด้านเกษตรกรรมนำเสนอนักท่องเ
ทะเลที่ไหนไม่ฟินเท่าเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี แหล่งท่องเที่ยวตากอากาศที่คุณตักตวงความสุขได้ครบครัน ไม่ว่าจะเป็นทะเลใสสะอาด ธรรมชาติป่าเขา น้ำตก หรืออาหารอร่อยจากซีฟู้ดและอาหารพื้นบ้าน ใครที่วางแผนไปเกาะสมุยทริปนี้ อยากเชิญชวนให้ไปเยี่ยมชม “เรือนไทยเมล่อนฟาร์มสมุย” ตั้งอยู่เลขที่ 138/1 หมู่ที่ 1 ตำบลมะเร็ต อำเภอเกาะสมุย ฟาร์มแห่งนี้ปลูกเมล่อนเชิงพาณิชย์ มีจุดเด่นตรงความหวาน หอม กรอบ เพราะปลูกด้วยดินชายทะเล เป็นเมล่อนเกรดคุณภาพ รับรองมาตรฐาน GAP คุณอภิเชษฐ์ รตจีน หรือ คุณธง เจ้าของฟาร์มเมล่อนรายนี้เป็นคนกรุงเทพฯ ซื้อที่ดินและปลูกบ้านไว้ที่เกาะสมุย เห็นมีพื้นที่ว่างจึงใช้ประโยชน์ด้วยการปลูกเมล่อน ซึ่งเวลานั้นยังไม่มีใครปลูกเมล่อนจริงจัง หาความรู้จากหลายแหล่งเพื่อมาปรับใช้ปลูกเมล่อนบนพื้นที่เกาะสมุยเพราะมีสภาพอากาศแปรปรวน โดยเริ่มจากการสร้างโรงเรือนจำนวน 2 โรง เพื่อลองปลูกแล้วพบว่าผลผลิตมีคุณภาพดีระดับใช้ได้ มีรสหวาน กรอบ มีคนชื่นชอบ ขายหมด เมื่อเป็นเช่นนั้นจึงสร้างโรงเรือนเพิ่มอีก 4 โรง คุณธงบอกถึงเหตุผลที่ปลูกเมล่อนได้คุณภาพเพราะเกิดจากความโชคดีที่ก่อนสร้างบ้านขุดหน้าดินเก็บไว้