ร.ต.สุรชัย บุญคง  ปราชญ์เกษตรปี 2568 ปลูกแฝก เปลี่ยนดินแห้งแล้ง ให้เป็นสีเขียว อนุรักษ์ดินน้ำ สร้างวิถีชุมชนเกษตรพอเพียง 

ที่อำเภอทับสะแก จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ คือจุดกำเนิดของการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในวงการเกษตรกรรมไทย โดยเฉพาะในแวดวงการผลิตมะพร้าวกะทิ หนึ่งในผลผลิตที่หายากและมีมูลค่าสูง เกษตรกรรุ่นใหม่ในพื้นที่แห่งนี้ คือ คุณต้น – สมภพ แซ่ลิ้ม เกษตรกรสวนมะพร้าวกะทิล้วนได้ใช้ความรู้ ความกล้า และความเชื่อมั่นในการต่อยอดสวนมะพร้าวพื้นเมืองเดิม สู่การพัฒนา “มะพร้าวกะทิพันธุ์แท้” ผ่านเทคโนโลยีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ร่วมมือกับนักวิชาการจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน คุณต้น เล่าให้ฟังว่า อดีตเดิมของสวนมะพร้าวในพื้นที่แห่งนี้ ครอบครัวได้ปลูกมะพร้าวแกงแบบดั้งเดิม ซึ่งต้องเผชิญกับราคาที่ผันผวนและปัญหาผลผลิตตกต่ำ ทำให้เมื่อได้กลับมาอยู่บ้านและต้องการต่อยอดสวนแห่งนี้ จึงเริ่มตั้งคำถามว่าจะทำอย่างไรให้สวนมะพร้าวของบรรพบุรุษก้าวข้ามข้อจำกัดดังกล่าวได้ คำตอบที่พบคือ “มะพร้าวกะทิ” พืชที่เขาคุ้นเคยมาตั้งแต่วัยเด็กและรับรู้ว่ามีความพิเศษในตลาด เป็นของฝากที่หายากและสร้างความตื่นตาให้กับผู้พบเห็น จากการคัดเลือกพันธุ์ สู่การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ สำหรับการคัดเลือกสายพันธุ์มะพร้าวให้กลายเป็นมะพร้าวกะทิล้วน ในระยะเ

จิ้งหรีด เป็นหนึ่งในแมลงกินได้ ที่มีแนวโน้มการเติบโตดี ทั้งตลาดในประเทศและส่งออก เพราะเป็นแหล่งโปรตีนชั้นยอดสำหรับมนุษย์ ที่เรียกว่า “ซุปเปอร์ฟู้ด” เหมาะเป็นอาหารแห่งอนาคต (Future Food) เพราะมีราคาถูก เพาะเลี้ยงง่าย ลดการใช้ทรัพยากร และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม  ตั้งใจเลี้ยงจิ้งหรีดเป็นรายได้เสริม แต่รายได้ปัง ไม่แพ้มนุษย์เงินเดือน คุณปุ๊ก – จีรนันต์ น้อยรักษา อดีตมนุษย์เงินเดือน กลับมาช่วยครอบครัวดูแลกิจการสวนเกษตรผสมผสาน ชื่อ “สวนลุงเข้ม” ย่านซอยเอกชัย 132 เขตบางบอน กทม.  เนื่องจากมีเวลาว่างมากขึ้น จึงสนใจเลี้ยงจิ้งหรีดเป็นรายได้เสริมเมื่อ 6 ปีก่อน ในชื่อ “ ฟาร์ม จิ้งหรีดบ้านสวน   ”  เริ่มจากทดลองเลี้ยงจิ้งหรีดจำนวน 2 บ่อก่อน ปรากฎว่า กระแสตลาดตอบรับดี จึงตัดสินใจขยายการเลี้ยงเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ  โดยมีบ่อเลี้ยงจิ้งหรีดจำนวน 23 บ่อในปัจจุบัน “   ทุกวันนี้ ฟาร์ม จิ้งหรีดบ้านสวน เลี้ยงตัวเองได้  มีรายได้ดี ไม่แพ้อาชีพมนุษย์เงินเดือน อยู่ที่ว่าเรามีแรงทำแค่ไหน ทำได้เยอะเราก็ได้เยอะค่ะ หากเลี้ยงจิ้งหรีด 8 บ่อๆ ละ 20 กก. จะเก็บผลผลิตออกขายได้  160 กก.  ขายจิ้งหรีด กก.ละ  100 บาท จะมีรายได้  

ดินที่ดีถือเป็นหัวใจสำคัญของการทำเกษตรที่มีคุณภาพ ซึ่ง “แกลบหมัก” เป็นหนึ่งในตัวช่วยที่เกษตรกรหลายคนเลือกใช้ในการบำรุงดิน เพราะไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มความร่วนซุย ยังเสริมสร้างโครงสร้างดินให้แข็งแรง เพิ่มสารอาหารและความชุ่มชื้นให้กับพืชอย่างยาวนานอีกด้วย ทำความรู้จัก “แกลบดิบ” คืออะไร เป็นวัสดุเหลือทิ้งที่ได้จากกระบวนการสีข้าวเปลือกซึ่งทำให้เกิดเศษของเปลือกข้าวออกมา มีลักษณะสีเหลืองทอง สีเหลืองอ่อน สีน้ำตาลแดงขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ข้าว ในแกลบจะประกอบด้วยสารอินทรีย์ และซิลิกา ปริมาณสารอินทรีย์จะประกอบด้วยธาตุคาร์บอนประมาณร้อยละ 51 ออกซิเจนร้อยละ 42 ส่วนที่เหลือจะเป็นไฮโดรเจน และไนโตรเจน ส่วนซิลิกาจะพบมากบริเวณผิวนอกของแกลบจึงทำให้แกลบมีความแข็งสูงสามารถนำมาใช้เป็นวัสดุขัดผิวได้ แกลบหมักช่วยบำรุงอะไร? แกลบหมักเป็นผลผลิตจากการนำแกลบที่เหลือจากการสีข้าวไปหมักกับสารอินทรีย์ต่างๆ เช่น ปุ๋ยคอก เศษใบไม้ หรือแม้กระทั่งน้ำหมักชีวภาพ กระบวนการหมักนี้จะช่วยย่อยสลายแกลบให้เป็นอินทรียวัตถุที่มีประโยชน์ต่อดินมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะดินที่มีความแข็งกระด้าง หรือดินที่ขาดสารอาหาร แกลบหมักมีธาตุอาหารสำคัญ เช่น ไนโ

“ หน่อไม้ ” เป็นหน่ออ่อนของต้นไผ่ หน่อไม้อุดมด้วยสารอาหารมีใยอาหาร วิตามิน และแร่ธาตุสูงทั้งโพแทสเซียม แมงกานีส  ทองแดง มีปริมาณไขมันและแคลอรี่ต่ำจึงเป็นที่สนใจของคนรักสุขภาพ  นิยมนำมาอาหารหลากหลายเมนู รวมทั้งใช้หน่อไม้แปรรูปเป็นอาหารเสริมและเครื่องสำอางค์จำหน่ายไปทั่วโลก  เนื่องจาก หน่อไม้ยังมีสารต้านอนุมูลอิสระในปริมาณสูง และมีสารที่เป็นประโยชน์ต่อผิวหนัง หน่อไม้จึงถูกนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางหลายประเภท รวมถึงผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดใบหน้า มอยเจอร์ไรเซอร์ มาส์ก จำหน่ายไปทั่วโลก ตลาดหน่อไม้ทั่วโลกมีมูลค่าตลาดในปี2023 อยู่ที่  0.44 พันล้านเหรียญสหรัฐ คาดว่าจะเพิ่มขึ้นเป็น 0.68 พันล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2030 “หน่อไม้” แปรรูปอาหารได้หลากหลาย หน่อไม้ เป็นสินค้าขายดีตลอดทั้งปี ทั้งหน่อไม้สด หน่อไม้แห้ง หน่อไม้ดอง สามารถแปรรูปเป็นอาหารได้หลากหลายเมนู สร้างงาน สร้างอาชีพให้แก่คนไทยจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นหน่อไม้กิมซุงหรือไผ่ตงลืมแล้ง หน่อไม้บงหวาน ทั้งหน่อไม้นึ่ง หน่อไม้ไผ่รวกที่เก็บจากป่าธรรมชาติ และปลูกในสวนไผ่ของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดเลย นครนายก ปราจีนบุรี และกาญจนบุรี  ฯลฯ ในอดีตการต้มหน่

“พริก” ถือได้ว่าเป็นพืชยอดนิยมที่คนไทยนิยมนำไปปรุงอาหารเป็นอันดับต้นๆ เมื่อดูจากสถิติแล้ว คนไทยจะบริโภคพริกประมาณ 1 กิโลกรัมต่อคนต่อปี คิดเป็นมูลค่าโดยรวมทั้งประเทศกว่า 30,000 ล้านบาท และมีการปลูกเพื่อส่งออกคิดเป็นมูลค่ามากกว่า 1,000 ล้านบาทต่อปี ด้วยเหตุนี้ พริกจึงเป็นพืชเศรษฐกิจของคนไทยที่สร้างรายได้ให้กับท้องถิ่นทั่วประเทศ เนื่องจากพริกสามารถปลูกได้ในทุกพื้นที่ของประเทศไทย โดยในประเทศไทยนั้นมีพริกอยู่หลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น พริกขี้หนู พริกชี้ฟ้า พริกเหลือง พริกหนุ่ม และอื่นอีกมากมาย ซึ่งนอกจากการให้รสเผ็ดที่เป็นเอกลักษณ์ของพืชชนิดนี้แล้ว พริกยังมีสรรพคุณเป็นยา อาทิ ช่วยลดอาการบวม แก้ปวดเมื่อย และขับปัสสาวะ  การปลูกพริกเป็นอาชีพที่หลายคนสนใจ เพราะเป็นพืชที่ใช้ในครัวเรือนทุกวันและมีตลาดรองรับตลอดเวลา แต่อย่างไรก็ตาม การปลูกพริกให้ได้ราคาดีและสร้างกำไรอย่างยั่งยืนไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องมีการวางแผนและการดูแลที่ดี วันนี้เทคโนโลยีชาวบ้านมัดรวม 6 เคล็ดลับ “ปลูกพริก” สร้างกำไรแบบมืออาชีพ ที่จะช่วยให้การปลูกพริกของคุณเป็นที่ต้องการในตลาดและสร้างรายได้อย่างมั่นคง 1. เลือกพันธุ์พริกที่มีตลาดรองรับ

เมื่อสิบกว่าปีก่อน  “พี่จอบ” วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์  คอลัมนิสต์ชื่อดัง และ “พี่อ้อย” ดร.สรณรัชฎ์ กาญจนะวาณิชย์ สองสามีภรรยาเริ่มรู้สึกว่าเมืองกรุงไม่น่าอยู่แล้ว พืชอาหารในท้องตลาดปัจจุบันมีสารอาหารน้อยกว่าเมื่อ 70 ปีก่อนหลายเท่า  เกิดจากความเสื่อม ดินที่ปุ๋ยเคมีทำลาย ส่งผลกระทบต่อห่วงโซ่อาหาร ทำให้คุณภาพสารอาหารลดลง “พี่จอบ” และ “พี่อ้อย”  ตัดสินใจซื้อผืนนาแปลงหนึ่งที่ทุ่งน้ำนูนีนอย ในอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อเป็นแหล่งผลิตอาหารปลอดภัยเลี้ยงตัวเอง และแบ่งปันให้คนรอบข้าง  เมื่อตั้งใจทำเกษตรอินทรีย์  ภาระกิจแรกคือ การฟื้นฟูผืนดินให้ปลอดภัยจากสารเคมี ก่อนจะลงมือปลูกพืชผลทางการเกษตรแบบอินทรีย์อย่างจริงจังกับชาวบ้าน   ทุ่งน้ำและไร่นาเกษตรอินทรีย์นูนีนอยเป็นศูนย์ฟื้นฟูความสัมพันธ์กับธรรมชาติ มุ่งอนุรักษ์ธรรมชาติให้อยู่รอดต่อไปถึงลูกหลาน ทุ่งน้ำนูนีนอยเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำสร้างขึ้นใหม่ในปี 2561 ท่ามกลางนาระบบเหมืองฝายโบราณและปล่อยให้ธรรมชาติและสัตว์ป่าฟื้นตัวขึ้นมาเอง เพื่ออนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพในพื้นที่ผลิตอาหารแล้ว ทุ่งน้ำนูนีนอย ใช้วิธีบำบัดน้ำตามธรรมชาติ ด้วยการขุดบ่อน้ำหล