อาหาร
เมื่อกลิ่นไอดินลอยขึ้นเตะจมูก นั่นก็แปลว่าเมฆครึ้มและหยาดฝนได้จากผืนดินและท้องฟ้าไปแล้ว แม้ฤดูฝนจะนำพาความหนาวเย็นและความชื่นแฉะมาสู่ถนนหนแห่ง แต่หยาดฝนก็ได้นำพาความชุ่มฉ่ำและการเจริญงอกงามของบรรดาพืชพันธุ์ต่างๆ มาด้วย และหนึ่งในนั้นคือพระเอกของเราในวันนี้ เมื่อถึงช่วงต้นฤดูฝน “เห็ดถอบ” หรือที่คุ้นเคยในชื่อ “เห็ดเผาะ” สามารถพบได้มากในบริเวณพื้นที่ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย โดยมีลักษณะเป็นเม็ดกลมแบนคล้ายคลึงกับ “เม็ดกระดุม” และ “เหรียญ 5 บาท” ดอกเห็ดมีสีเหลืองน้ำตาลจนถึงสีดำ และมักขึ้นอยู่ในเขตที่มีต้นไม้ใหญ่ อาทิ สัก เหยียง เต็ง รัง หรือยางนา ซึ่งจะออกมาให้ผู้คนได้ยลโฉมและเก็บเกี่ยวช่วงฤดูฝนในเดือนพฤษภาคม-กรกฎาคมเท่านั้น ด้วยเหตุนี้เองจึงทำให้เห็ดเผาะมีราคาสูง และสร้างรายได้ให้กับพ่อค้าแม่ขายในพื้นที่อย่างคึกคักในช่วงหน้าฝน และนอกจากความพิเศษของเห็ดเผาะที่ออกผลเพียงปีละหนึ่งครั้งแล้ว เห็ดเผาะยังมีคุณประโยชน์ต่อร่างกายของเราในฐานะยาสมุนไพรอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น บำรุงเส้นเอ็น บำรุงประสาท บำรุงกำหนัด หรือแก้ช้ำใน และสามารถต้านอาการอักเสบได้อีกด้วย วันนี้
เพิ่งพูดถึงเนเธอร์แลนด์ไปหยกๆ ในฐานะตลาดดอกไม้ใหญ่สุดของโลก วันนี้ยังต้องพูดต่อ เพราะประเทศเล็กๆ ประเทศนี้เพาะปลูกอย่างแข็งขัน และมีผลผลิตมากมายน่าชื่นใจ ทั้งที่มีพื้นที่เล็กนิดเดียว เนเธอร์แลนด์เป็นประเทศเล็ก อยู่กันอย่างหนาแน่น โดยมีประชากรมากกว่า 392 คนต่อตารางกิโลเมตร เกือบ 3 เท่าของไทยที่ความหนาแน่นของประชากรอยู่ที่ 136 คนต่อตารางกิโลเมตร มีพื้นที่ 41,528 ตารางกิโลเมตร หรือราว 2 เท่าของเชียงใหม่ แม้จะเล็กจิ๋วแต่เป็นผู้ส่งออกสินค้าเกษตรรายใหญ่อันดับสองของโลก รองจากอเมริกาที่มีขนาดใหญ่กว่า 270 เท่า เฉพาะในปี 2560 เนเธอร์แลนด์ส่งออกสินค้าเกษตรมูลค่า 111 พันล้านดอลลาร์ ในนี้เป็นดอกไม้ 10 พันล้านดอลลาร์ ผัก 7.4 พันล้านดอลลาร์ เนเธอร์แลนด์ดูไม่เหมือนผู้ผลิตอาหารรายใหญ่รายอื่นๆ เลย ที่เพาะปลูกส่วนใหญ่มีขนาดเล็กถ้าว่ากันตามมาตรฐานธุรกิจการเกษตร การเพาะปลูกส่วนใหญ่ทำในโรงเรือน ไม่ใช่บนไร่นาขนาดใหญ่เหมือนของประเทศอื่น แต่เรือนกระจกของเนเธอร์แลนด์บางอันก็ครอบคลุมพื้นที่เกือบ 500 ไร่เลยทีเดียว โรงเรือนควบคุมอุณหภูมิเหล่านี้ช่วยให้เนเธอร์แลนด์ที่ตั้งอยู่ในเขตอากาศหนาวเกือบตลอดปี สามารถผลิตและส
บัวสาย (Water lily) หรือเรียกเป็นภาษาไทยได้อีกชื่อ คือ “อุบลชาติ” มีขอบใบหยักเป็นระเบียบเห็นเส้นใบเป็นร่างแหชัดเจน ดอกบานช่วงค่ำถึงรุ่งเช้าชูขึ้นเหนือน้ำ ดอกมี 3 สีหลักๆ คือ ขาว ชมพู ม่วงแดง บางชนิดมีกลิ่นหอม มักพบบัวสายอยู่ในแถบเอเชีย ยุโรป แอฟริกา ออสเตรเลีย และบริเวณเขตร้อนของอเมริกา เป็นพืชน้ำที่มีประโยชน์มากมาย ได้แก่ บำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง บำรุงกระดูกและฟัน ช่วยบรรเทาอาการไข้ ร้อนใน อีกทั้งยังบำรุงครรภ์สตรี ฯลฯ คนไทยนิยมนำมาปลูกเพื่อประดับบ้านเรือน เพราะมีสีสวยงาม ดูแลง่าย และมีความเชื่อกันว่าเป็นไม้มงคล อีกทั้งยังสามารถนำส่วนต่างๆ ของดอกบัวมาปรุงอาหารได้หลากหลายเมนู เช่น ไหลบัวผัดกุ้ง แกงสายบัว สายบัวต้มกะทิปลาทู ยำสายบัวกระเทียมโทน เป็นต้น ………… เผยแพร่ในระบบออนไลน์เป็นครั้งแรก เมื่อวันอังคารที่ 8 มกราคม พ.ศ.2562
เพราะอาหารที่มีคุณภาพ คือปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง ในงาน Sustainability Expo 2022 หรือ SX 2022 มหกรรมด้านความยั่งยืนสุดยิ่งใหญ่ระดับอาเซียน ระหว่างวันที่ 26 กันยายน ถึง 2 ตุลาคมนี้ ที่ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ มีไฮไลต์ที่พลาดไม่ได้คือ SX Food Festival โซนอาหารนานาชาติ ที่รวบรวมเมนูเด็ดมาไว้ในที่เดียว บนพื้นที่กว่า 10,000 ตารางเมตรของชั้น LG โดยมีเชฟชื่อดังมาสาธิตเมนูพิเศษให้ได้ลองชิมกัน หนึ่งในนั้นคือ เชฟไก่ – ธนัญญา ไข่แก้ว เชฟกระทะเหล็ก ผู้ไม่เพียงช่ำชองด้านขนมหวาน แต่ยังขึ้นชื่อเรื่องอาหารทุกรูปแบบ เชฟไก่ เผยว่า รู้สึกยินดีที่ได้รับเกียรติให้เข้าร่วมงานนี้ เนื่องจากกว่า 30 ปีที่ผ่านมา ประเด็นความยั่งยืนมีความสำคัญต่อแวดวงอาหารมากขึ้นเรื่อยๆ จากวันที่ผู้คนไม่ได้สนใจมากนัก และอาจใช้วัตถุดิบแบบทิ้งขว้าง แต่ปัจจุบันผู้เข้าแข่งขันรายการเชฟกระทะเหล็กประเทศไทย ยึดมั่นว่าต้องใช้วัตถุดิบอย่างคุ้มค่า รวมทั้งต้องเลือกของจากแหล่งที่เลี้ยงดูตามวิถีธรรมชาติเท่านั้น หากเป็นปลาต้องเป็นปลาที่ชาวประมงไปจับมา ไม่ใช่ปลาที่เลี้ยงในฟาร์มและใช้สารเร่งให้เติบโต “เมื่อก่อนเราเป
ปัจจุบัน คนในโลกมี 7,300 ล้านคน คาดว่า ปี ค.ศ. 2050 โลกจะมีประชากร 9,000 ล้านคน สถานการณ์อาหารสำหรับบริโภคอาจเข้าสู่ภาวะวิกฤต องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) พบว่า แมลงและหนอนจะถูกนำมาเป็นอาหารโปรตีนที่สำคัญ ในโลกมีแมลงเป็นล้านชนิด แต่มีแมลงที่กินกันอยู่ปัจจุบัน ราว 2,000 ชนิด ปริมาณโปรตีนในแมลงบางชนิดใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์ เช่น หมู และไก่ แต่บางชนิดก็มีมากกว่า หนอนบางชนิดให้ไขมันได้ดี เช่น หนอน สรุปได้ว่าคุณค่าทางอาหารที่ร่างกายต้องการมีครบถ้วนเหมือนเนื้อสัตว์ที่เราบริโภคกันอยู่ทุกวันนี้ และการผลิตแมลงเล็กๆ เหล่านี้ยังประหยัดทรัพยากรอาหารสัตว์ได้อีกมาก เพราะวัวน้ำหนัก 1 กิโลกรัม ใช้อาหารถึง 8 กิโลกรัม ส่วนแมลง เช่น เนื้อจิ้งหรีดในปริมาณเท่ากัน ใช้อาหารแค่ 1.2 กิโลกรัม เท่านั้น วัฒนธรรมการกินแมลงของเรามีมานานแล้ว ภาคตะวันออกเฉียงเหนือโดดเด่นที่สุดในเรื่องนี้ เนื่องจากสภาพภูมิอากาศค่อนข้างแห้งแล้ง แมงกุดจี่ แมงอีนูน จิ้งโกร่ง บึ้ง เป็นอาหารยอดฮิต ในภาคเหนือแมลงก็เป็นหนึ่งในวัฒนธรรมอาหารเช่นกัน ด้วงงวงมะพร้าว ด้วงสาคู หรือ ด้วงลาน จัดว่าเป็นด้วงงวงขนาดกลาง ตัวเต็มวัย ปีกมีสีน้
รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกรหญิงเสาวคนธ์ รัตนวิจิตราศิลป์ คณบดีคณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ให้มุมมองในฐานะผู้เชี่ยวชาญด้านนโยบายบริหารจัดการ ถึง “วิกฤติซ้ำซ้อน” พลังงาน-อาหารแพงโลก ที่ส่งผลกระทบสูงสุดต่อเศรษฐกิจและสังคมไทยในรอบทศวรรษที่ผ่านมาว่า เป็นปัญหาที่ต่อเนื่องมาตั้งแต่ช่วงเริ่มวิกฤติ COVID-19 ซึ่งทำให้กิจกรรมเศรษฐกิจจำนวนมากต้องหยุดชะงัก แต่เมื่อสถานการณ์เริ่มคลี่คลาย ก็เกิดสงครามรัสเซีย-ยูเครน ก่อให้เกิดวิกฤติพลังงาน และวิกฤติอาหารโลกซ้อนขึ้นมาด้วย “ในขณะที่ประเทศไทยยังมีคนตกงานจำนวนมาก ค่าแรงขึ้นไม่ทัน และธุรกิจก็มีความลำบากในการแบกรับต้นทุนที่สูงขึ้นจึงเกิดภาวะข้าวยากหมากแพง” รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกรหญิงเสาวคนธ์ รัตนวิจิตราศิลป์ คณบดีคณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวอธิบายเพิ่มเติม รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกรหญิงเสาวคนธ์ รัตนวิจิตราศิลป์ คณบดีคณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล ได้เสนอให้ภาครัฐมองให้กว้างไกลกำหนดนโยบายและสร้างระบบที่แข็งแกร่งไว้รองรับ เป็นการสร้างภูมิคุ้มกันตามศาสตร์พระราชา “เศรษฐกิจพ
“เมื่อชั่วพ่อขุนรามคำแหง เมืองสุโขทัยนี้ดี ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว เจ้าเมืองบ่เอาจกอบในไพร่ลู่ทาง เพื่อนจูงวัวไปค้า ขี่ม้าไปขาย ใครจักใคร่ค้าช้างค้า ใครจักใคร่ค้าม้าค้า ใครจักใคร่ค้าเงือนค้าทองค้า” (ด้านที่ 1 บรรทัดที่ 18-21) อาหารไทยเท่าที่ปรากฏหลักฐานในศิลาจารึกหลักที่ 1 ของพ่อขุนรามคำแหง ทำให้เรารู้ว่าเรากินข้าวกินปลากันมานานแล้ว ในสมัยกรุงศรีอยุธยาคนไทยกินอาหารเรียบง่าย รู้จักการถนอมอาหาร ทำปลาเค็ม เครื่องจิ้ม กะปิ นิยมกินสัตว์น้ำมากกว่าสัตว์บกเพราะมีแม่น้ำล้อมรอบ และเริ่มมีการติดต่อกับต่างประเทศ ในสมัยอยุธยาตอนปลายได้รับอิทธิพลของอาหารจีนมากขึ้น รวมทั้งอาหารโปรตุเกสในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เริ่มมีความแตกต่างระหว่างอาหารราชสำนักกับอาหารชาวบ้าน ราชสำนักเริ่มมีการติดต่อกับเขมร จึงอาจเป็นจุดเริ่มต้นของการถ่ายเทระหว่างอาหารไทยและเขมร “กับข้าว” ของชาวไทยนั้น มีน้ำพริกผักจิ้ม เรากินผักสด ผักต้ม ผักย่างคู่กับน้ำพริก คู่กับปลาย่าง ปลานึ่ง ปลาแห้ง ปลาเค็ม แกงก็เป็นแกงง่ายๆ ใช้วัตถุดิบที่มีในท้องถิ่นและที่หาได้ตามฤดูกาล ชาวไทยในอดีตนั้นกินง่าย และกินน้อย ดังที่ นิโคลัส แชร์แวส (Nicolas Ger
เข้าหนาว ลมแล้งแห่งกาลเวลาพัดมาเยือน ไร่นาเหลืองอร่ามพร้อมรอรับคมเคียว หนุ่มสาวจับคู่ ปรับทุกข์เพิ่มเติมสุขแก่กันและกัน ดอกงิ้วเบ่งบาน และได้เวลาร่วงจากปลายกิ่งบนต้นสูงใหญ่ หนามโต หมุนละลิ่วลงสู่ดิน แบ่งความอร่อย เป็นอาหารการกิน ที่เป็นความจำเป็นที่คนจำต้องรับ ลิ้มรส ทดลอง เป็นอะไรอีกหลายอย่าง สำหรับชาวบ้านที่รู้จักใช้และกินเป็น หมอพื้นบ้านนำมาเป็นส่วนผสมยารักษาโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ นิยายเรื่องนรกสวรรค์ ยังกล่าวถึง การปีนต้นงิ้ว มีอีกาปากเหล็กคอยจิกตี คนผิดศีลข้อ 3 รู้สึกเสียว ต้นงิ้ว เป็นไม้ยืนต้นที่มีขนาดใหญ่มาก ลำต้นสูงกว่า 30 เมตร เป็นไม้เนื้ออ่อน เติบโตรวดเร็วช่วงเรือนยอด แตกกิ่งก้านสาขามาก มีหนามแหลมใหญ่ทั่วต้น ชอบขึ้นตามป่าเบญจพรรณ เป็นไม้ในวงศ์ MALVACEAE วงศ์ย่อย Bombax ceiba L.มีชื่อสามัญ เรียกว่า Cotton Tree ชื่อท้องถิ่นเรียกกันหลายชื่อ ได้แก่ เงี้ยว งิ้วหนาม งิ้วบ้าน งิ้วแดง งิ้วปง งิ้วปงแดง ให้สังเกตชื่อสามัญภาษาอังกฤษ แปลว่า “ต้นฝ้าย หรือ ต้นสำลี” ซึ่งมาจากลักษณะผลผลิตที่ได้จากในฝักงิ้ว ที่มีปุยอยู่ในฝัก สามารถนำมาทำประโยชน์ เช่น ยัดหมอนหนุน หรือนำมาทำใยทอผ้า ฯลฯ ในช่วงหน้าแล
ชื่อสามัญ : Cassod tree ชื่อวิทยาศาสตร์ : Senna siamea วงศ์ : Leguminosae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง เรือนยอดทึบ ใบสีเขียวเข้มแบบลูกทุ่งๆ โตเร็วแผ่กิ่งก้านสาขาไวมาก ดอกสีเหลืองเข้มสวยงามออกประมาณเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม ฝักแบนๆ สีน้ำตาลเข้ม ภายในมีเมล็ดประมาณ 20-30 เมล็ด ต่อฝัก สมัยโบราณ มีการสอนถ่ายทอดภูมิปัญญาต่อๆ กันมาว่า เวลาต้องการจะบ่มมะม่วง จะให้สุกเร็วขึ้นก็ใช้ใบขี้เหล็กมาปูรองก้นโอ่งก่อนจะใส่มะม่วงลงไปบ่ม จะได้ผลดี ตำรายาไทยกล่าวไว้ว่า… –ดอกและใบ เป็นยาช่วยให้หลับ ระบายอ่อนๆ ขับปัสสาวะ ในยอด ดอกอ่อน และแก่นขี้เหล็กประกอบด้วย สารกลุ่มแอนทราควิโนน (Antraquinone) หลายชนิดมีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง ทำให้ผ่อนคลายความเครียด ช่วยให้หลับง่าย –แก่น แก้กระษัยปวดเมื่อย ขับระดูขาว ถ่ายพยาธิ แก้เหน็บชา รักษาฝีคัณฑสูตร (ก็ ฝีมะม่วงนั่นแหละ) เป็นฝีที่เกิดจากต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบ หรือรอบๆ ทวารหนัก เป็นก้อนคล้ายลูกมะม่วง อันนี้แถมให้เป็นเกร็ดความรู้จากพุทธประวัติ “คัณฑะ” เป็นชื่อบุคคลที่พระพุทธเจ้าทรงประทานเมล็ดมะม่วงให้นำไปปลูก มะม่วงจึงมีชื่อเรียกในภาษาบาล
“เต่า” เป็นหนึ่งในสัตว์เลี้ยงแสนรักของคนไทยหลายเพศหลายวัย บางคนเลี้ยงเต่าเปรียบเสมือนเพื่อนคุยคลายเหงา รู้สึกสบายใจ ชีวิตดีขึ้นมีความสุข ไม่เจ็บไม่ป่วย โรคภัยไม่มี และบางคนเลี้ยงเต่าเพื่ออนุรักษ์พันธุ์เต่าไว้ไม่ให้สูญพันธุ์ เป็นมรดกทางธรรมชาติให้เยาวชนรุ่นลูกหลานได้ดู สายพันธุ์เต่า คนไทยนิยมเลี้ยงเต่าหลากหลายสายพันธุ์ แต่ละสายพันธุ์ก็มีลักษณะเด่นที่แตกต่างกันไป ได้แก่ เต่าดำ (เต่าแก้มขาว) Black Terrapin ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Siebenrockiella crassicollis เต่าดำ จัดเป็นเต่าขนาดเล็ก ยาวประมาณครึ่งฟุต หนักไม่ถึงครึ่งกิโลกรัม ตัวแบนไม่สวย กระดองดำ หัว หาง และขาดำ มีแต้มขาวเหนือตา แก้ม และตามใบหน้าอีกหลายแห่ง กระดองส่วนบนยาวเต็มที่ประมาณ 200 เซนติเมตร พบการแพร่กระจายพันธุ์เต่าดำในทั่วทุกภาคของประเทศไทย พบมากในพื้นที่ภาคกลางและภาคใต้ นอกจากนี้ ยังพบเต่าดำที่อินเดีย อินโดจีน มาเลเซีย สุมาตรา ชวา บอร์เนียว และฟิลิปินส์ เต่าดำอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำจืดที่ไหลช้าหรือแหล่งน้ำนิ่งบริเวณที่ราบต่ำ เช่น บ่อน้ำ ลำคลอง คูและหนองน้ำ เต่าดำกินอาหารได้ทั้งพืชและสัตว์เป็นอาหาร ชอบกินหอย กุ้ง ผัก และเมล็ดพืช ช่