เมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2568 นางสาวศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เป็นประธานเปิด “โครงการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการติดตามสถานการณ์น้ำ เพื่อเฝ้าระวังและรับมือภัยแล้ง-อุทกภัย” ครั้งที่ 2 สำหรับพื้นที่ภาคกลาง ซึ่งจัดขึ้นโดยกระทรวง อว. โดยสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) (สสน.) และ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) (สทอภ.) ระหว่างวันที่ 14 – 15 พฤษภาคม 2568 ณ อาคารสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ โดยมี ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวง อว. แพทย์หญิงเพชรดาว โต๊ะมีนา ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ดร.รอยบุญ รัศมีเทศ ผู้อำนวยการ สสน. นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการรักษาราชการแทนเลขาธิการสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ และผู้บริหารจากหน่วยงานในสังกัดกระทรวง อว. เข้าร่วมงาน พร้อมด้วยผู้บริหารและบุคลากรของกระทรวงมหาดไทย จากหน่วยงานต่างๆ ในพื้นที่ภาคกลาง และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จำนวน 120 คน จาก 8 จังหวัด ได้แก่ ลพบุรี ชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง สระบุรี พระนครศรีอยุธยา ปทุมธานี และนนทบุรี เข้าร่วมอบรม
นางสาวศุภมาส กล่าวว่า โครงการนี้เป็นความร่วมมือระหว่างกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กับกระทรวงมหาดไทย ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างศักยภาพของบุคลากรในระดับพื้นที่ของกระทรวงมหาดไทยให้สามารถใช้เทคโนโลยีและข้อมูลสารสนเทศในการวางแผนและตัดสินใจรับมือภัยแล้งและอุทกภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีแผนจัดอบรมทั้งสิ้น 6 ครั้ง ครอบคลุม 76 จังหวัดทั่วประเทศ ซึ่งการอบรมครั้งแรกได้จัดขึ้นเมื่อวันที่ 30 เมษายน – 1 พฤษภาคม 2568 ในพื้นที่ภาคเหนือ ณ มหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก มีผู้เข้าร่วมกว่า 200 คน สำหรับการอบรมวันนี้เป็นครั้งที่ 2 ในพื้นที่ภาคกลาง และจะมีการจัดต่อเนื่องในภูมิภาคอื่นๆ เป็นลำดับต่อไป
“ภัยแล้งและอุทกภัยยังคงเป็นความท้าทายสำคัญที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน โดยเฉพาะการนำวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และข้อมูลสารสนเทศ เช่น ข้อมูลจากระบบคลังข้อมูลน้ำแห่งชาติ ข้อมูลดาวเทียม และภูมิสารสนเทศ มาใช้วิเคราะห์ วางแผน และบริหารสถานการณ์น้ำได้อย่างแม่นยำและทันท่วงที” รัฐมนตรี อว. กล่าว
ดร.รอยบุญ กล่าวรายงานว่า โครงการนี้เป็นส่วนหนึ่งของการขับเคลื่อน “แผนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ พ.ศ. 2564–2570” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้บุคลากรของกระทรวงมหาดไทยและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง สามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากข้อมูลสำคัญด้านทรัพยากรน้ำ อาทิ ระบบคลังข้อมูลน้ำแห่งชาติ ข้อมูลดาวเทียม ข้อมูลภูมิสารสนเทศ และข้อมูลจากเรดาร์ชายฝั่ง รวมถึงระบบเพื่อการตัดสินใจ เพื่อสนับสนุนและวางแผนงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย
นอกจากนี้ สสน. ยังได้ร่วมมือกับเครือข่ายสถาบันอุดมศึกษา 5 แห่ง ได้แก่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย มหาวิทยาลัยพะเยา มหาวิทยาลัยแม่โจ้–แพร่ เฉลิมพระเกียรติ และมหาวิทยาลัยขอนแก่น ในการพัฒนาหลักสูตรประกาศนียบัตร (Non-Degree Program) ด้านการจัดการน้ำชุมชนตามแนวพระราชดำริ เพื่อยกระดับองค์ความรู้และทักษะของบุคลากรในพื้นที่ ให้สามารถบริหารจัดการทรัพยากรน้ำได้อย่างเหมาะสมกับบริบทของชุมชนตนเอง
“โครงการฝึกอบรมฯ ครั้งนี้ เป็นกลไกหนึ่งในการขับเคลื่อนนโยบาย ‘อว. for Water’ เพื่อการบริหารจัดการน้ำของประเทศอย่างยั่งยืน โดยหวังว่าจะนำไปสู่การสร้างความมั่นคงด้านน้ำในระยะยาว และเสริมความเข้มแข็งให้กับชุมชนและประเทศโดยรวม” ดร.รอยบุญ กล่าว
เมื่ออดีตคน “เล่าเรื่อง” หันมาทำเกษตร แล้วใช้ชีวิต “เล่าเรื่อง” อะไรจะเกิดขึ้น? . พี่เช็ค-สุทธิพงษ์ ธรรมวุฒิ อดีตพิธีกรชื่อดังระดับตำนานแห่งรายการน้ำดี “คนค้นฅน” จะมาถ่ายทอดเรื่องราว ประสบการณ์ และแรงบันดาลใจที่เป็นจุดเริ่มต้นของการทำเกษตร จุดเริ่มต้นของฟาร์ม-เล็ก-เล็ก และจุดเริ่มต้นของการแบ่งปัน ที่ไม่เคยถ่ายทอดที่ไหนมาก่อนแน่นอน! . “ถ้าเอาไม้บรรทัดของคนที่ต้องทำเกษตร เพื่อหล่อเลี้ยงชีวิต มาวัดการทำเกษตรของพี่อันนี้ก็ล้มเหลว เพราะว่ามันไม่ค่อยเป็นจริงเรื่องรายได้ที่จะมาเลี้ยงชีวิต แต่เราอยากกินผักที่ปลอดภัย เราอยากให้คนได้กินผักที่ปลอดภัย เราอยากสร้างแหล่งเรียนรู้เล็กๆ กลางเมือง เพราะฉะนั้นการทำการเกษตรเรื่องที่สำคัญที่สุด ก็คือเรื่องความรู้ เรื่องรู้จริง ประการต่อมาก็คือเป้าหมาย เราคาดหวังอะไรจากการทำ การบริหารจัดการให้เป็นจริงตามที่เราคาดหวังได้เป็นเรื่องสำคัญ” . #เช็คคนค้นฅน #ฟาร์มเล็กเล็ก #เกษตรอินทรีย์ #เกษตรกลางเมือง #เกษตรแบ่งปัน #เกษตรยั่งยืน #เทคโนโลยีชาวบ้าน #technologychaoban
ชูการ์ไกลเดอร์ (Sugar glider) ซึ่งถูกเรียกว่า “จิงโจ้บิน” หรือจิงโจ้ร่อน มีถิ่นกำเนิดในออสเตรเลียและอินโดนีเซีย เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กชนิดหนึ่ง จัดอยู่ในอันดับสัตว์มีกระเป๋าหน้าท้อง จำพวกพอสซั่ม เนื่องจากตัวเมียจะมีกระเป๋าหน้าท้อง ใช้สำหรับให้ลูกอ่อนอาศัยอยู่จนกว่าจะโตได้ ด้วยรูปลักษณ์ที่น่ารัก ไม่ดุร้าย ไม่ก้าวร้าว และพฤติกรรมการร่อนที่น่าสนใจ ทำให้ชูการ์ไกลเดอร์ เป็นสัตว์เลี้ยงที่ได้รับความนิยมอย่างมาก ลักษณะเด่นเฉพาะตัว ชูการ์ไกลเดอร์ ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง ตั้งแต่ 6-10 ตัวขึ้นไป แต่ละฝูงจะมีการกำหนดอาณาเขตของตัวเองอย่างชัดเจน ตัวผู้ที่เป็นจ่าฝูงจะปล่อยกลิ่นเพื่อกำหนดอาณาเขตของตนเอง ตามธรรมชาติชูการ์ไกลเดอร์ จะอาศัยอยู่บนต้นไม้ ทำให้มีเล็บที่แหลมคมใช้เกาะ เพื่อกระโดดข้ามจากต้นไม้ต้นหนึ่งไปยังอีกต้นหนึ่ง ความสามารถในการบินได้ ซึ่งเกิดจากพังผืดข้างลำตัวจากขาหน้าไปถึงขาหลังเพื่อลู่ลมเวลาร่อน จากที่สูงไปยังที่ต่ำได้ในระยะทางที่ไม่ไกล เช่นเดียวกับกระรอกบิน หรือ บ่าง ชูการ์ไกลเดอร์มีพฤติกรรมที่ชอบกินยางไม้จากต้นไม้ และอาหารที่มีรสชาติหวานในธรรมชาติ หากได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม
“ทุเรียนปราจีน” ได้ประกาศขึ้นทะเบียนให้เป็นสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indication : GI) อย่างเป็นทางการ มีผลตั้งแต่ วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2559 ซึ่งการทำสวนทุเรียนของเกษตรกรในพื้นที่ ไม่ได้เน้นการทำสวนแบบจำนวนมาก โดยเกษตรกรแต่ละรายจะมีสวนทุเรียนที่สามารถดูแลกันเองได้ภายในครอบครัว จึงทำให้ผลผลิตที่ได้แต่ละปีมีการดูแลอย่างทั่วถึง พร้อมทั้งมีการใส่ใจในเรื่องของการผลิตให้ได้มาตรฐาน จีเอพี (GAP) ทำให้ผลผลิตมีคุณภาพและเป็นที่ต้องการของตลาด คุณธัญญรัตน์ ชาญยงค์ อยู่บ้านเลขที่ 127/1 หมู่ที่ 2 ตำบลไม้เค็ด อำเภอเมือง จังหวัดปราจีนบุรี ได้ทำสวนทุเรียนปลูกอยู่รอบบริเวณบ้านรวมกับพันธุ์ไม้อื่นๆ เมื่อถึงหน้าฤดูกาลทุเรียนออกผลก็จะดูแลอย่างดี ส่งผลให้ผลผลิตที่ได้มีรสชาติดี ผลผลิตได้คุณภาพเป็นที่ต้องการของลูกค้า และเมื่อทุเรียนหมดฤดูกาลไปก็จะได้ผลผลิตจากไม้อื่นทำรายได้แทน เธอจึงมีรายได้จากพืชหลากหลายชนิดทำรายได้ตลอดทั้งปี คุณธัญญรัตน์ เล่าให้ฟังว่า ตั้งแต่เธอจำความได้ตั้งแต่สมัยเด็ก ครอบครัวของเธอก็มีสวนไม้ผลอยู่รอบบริเวณบ้าน โดยเน้นเป็นทุเรียนพันธุ์โบราณเป็นหลัก แต่ด้วยสภาพแวดล้อมที่เปลี่
คุณพงพันธ์ เทพไทย (พัน) Young Smart Farmer จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ชายผู้มีความสุขในการทำเกษตร ซึ่งคุณพันได้เริ่มทำเกษตรมาตั้งแต่อายุ 20 ปี จนถึงปัจจุบันเขาก็ยังได้ส่งต่อแนวคิดดีๆ ในการทำเกษตรในรูปแบบ “เกษตรทฤษฎีใหม่ หรือ เกษตรผสมผสาน” ให้กับลูกๆ และเด็กรุ่นใหม่ที่อยากเรียนรู้อีกด้วย อันดับแรกมาทำความรู้จักเกี่ยวกับคำว่า “เกษตรทฤษฎีใหม่” กันก่อน เกษตรทฤษฎีใหม่ เป็นทฤษฎีแนวทางในการบริหารจัดการที่ดินและน้ำ เพื่อการเกษตรในที่ดินขนาดเล็กให้เกิดประโยชน์สูงสุด ตามพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรที่ประสบความยากลำบากให้ผ่านพ้นวิกฤตมาได้ แบ่งพื้นที่จัดสรรในการทำสวนตามอัตราส่วน 30 : 30 : 30 : 10 จุดเริ่มต้นของการทำเกษตรผสมผสาน คุณพัน เล่าว่า จุดเริ่มต้นมันเกิดจาก “ความรักในการทำเกษตร” ซึ่งการจะเป็นเกษตรกรไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะเกษตรเป็นเรื่องของการเอาใจใส่ และเวลาในการเพาะเลี้ยง แต่เมื่อมันออกผลผลิตให้เราแล้ว ผลผลิตเหล่านั้นจะทำให้เราอยู่ได้แถมสร้างรายได้ให้เราอีกด้วย และที่สำคัญคือ ‘เราเป็นนายตัวเอง’ ช่วงหนึ่งในการพูดคุยคุณพันได้เล่า
