แปรรูปสินค้าเกษตร

ปัญหาหมอกควันปกคลุมและมลพิษทางอากาศเกิดขึ้นเป็นประจำทุกปี ในช่วงเดือนมกราคม-พฤษภาคม ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากการเผาทำลายในพื้นที่ป่าและพื้นที่การเกษตร ซึ่งส่วนหนึ่งเกิดจากการเผาฟางข้าวซึ่งเป็นวัสดุเหลือทิ้งจากกระบวนการทำนามากถึง 50-60 ล้านตันต่อปี เกษตรกรนิยมเผาฟางข้าว หลังการเก็บเกี่ยวข้าวประมาณปลายเดือนมกราคมเป็นต้นไป และไถพรวนดินในช่วงเดือนเมษายนเพื่อเริ่มปลูกข้าวฤดูใหม่ โดยจะหว่านข้าวก่อนเทศกาลสงกรานต์ เมื่อเข้าฤดูฝน ทําให้ต้นข้าวงอกใหม่ประมาณเดือนพฤษภาคมและจะเก็บเกี่ยวข้าวอีกทีต้นเดือนธันวาคมไปถึงต้นเดือนมกราคม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้มอบหมายให้กรมส่งเสริมการเกษตรดำเนินการส่งเสริมการหยุดเผาในพื้นที่การเกษตร มีเป้าหมายในการเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจให้กับเกษตรกรเกิดความตระหนักถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้น พร้อมนำเสนอทางเลือกในการใช้เทคโนโลยีการเกษตรทดแทนการเผา สร้างการมีส่วนร่วมของเกษตรกรในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการเผา รวมทั้งสร้างต้นแบบในการทำการเกษตรปลอดการเผาเพื่อสนับสนุนการหยุดเผาในพื้นที่การเกษตรอย่างยั่งยืน สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) ได้ศึกษาแนวทางการบริหารจัดการเพื่อเพิ่มมูลค่

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้และการฝึกประสบการณ์ในรายวิชาเครือข่ายและการจัดชุมชน สาขาเกษตรกรปราดเปรื่อง มหาวิทยาลัยมหิดล โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ เป็นวิชาที่อยู่ภายใต้การดูแลของ อาจารย์ ดร.ธนากร เที่ยงน้อย ที่เปิดโอกาสให้นักศึกษาได้ลงไปสัมผัสกับชุมชน สร้างประสบการณ์การเรียนรู้จากประสบการณ์ของผู้คนในชุมชน ในบทความนี้ผู้เขียนจึงมุ่งหน้ากลับบ้านที่จังหวัดนราธิวาสเพื่อพูดคุยกับผู้มากประสบการณ์ในพื้นที่แล้วนำมาเขียนเสนอเป็นเรื่องราวให้ผู้อ่านทุกท่านสัมผัสผ่านบทความนี้ จากเด็กยากจนต่อสู้ จนวันนี้เป็นพ่อค้าปลาทูขายส่งต่างประเทศ ผู้เขียนรู้สึกเป็นเกียรติอย่างมากที่ได้สัมภาษณ์พูดคุยกับเกษตรกรชาวประมงและพ่อค้าปลาทูที่จังหวัดนราธิวาส คือ คุณรอนิง ปาเนาะ หรือ แบนิง ขวัญใจแก้ว ซึ่งเป็นชื่อที่คนทั่วไปรู้จักกัน คุณแบนิงเป็นพ่อค้าคนกลางรับ-ส่งปลาทูทั้งในประเทศและต่างประเทศ คุณแบนิงได้เล่าว่า “ผมในช่วงอายุวัยรุ่นฐานะยากจนมาก ยากจนมากขนาดที่ไม่มีที่นอน ต้องอาศัยใต้ถุนเพื่อนบ้านนอน และด้วยการที่ผมเป็นพี่ชายคนโตมีน้องทั้งหมด 8 คน หนึ่งในนั้นมีน้องชายซึ่งเป็นผู้พิการ ผมจึงเป็นเสาหลักของครอบคร

คุณสมศักดิ์ เจียรสมบูรณ์ กรรมการผู้จัดการบริษัท สุขทุกคำ จำกัด อดีตเขาทำงานบริษัทเอกชน ทำหน้าที่เกี่ยวกับศูนย์กระจายสินค้า เขาเห็นความสำคัญของสุขภาพ ชอบเลือกสินค้าที่มีประโยชน์มารับประทาน ต้องการให้ครอบครัวรับประทานอาหารที่ปลอดภัย ต่อมาเมื่อคนไทยเห็นความสำคัญของสุขภาพ จึงค้นหาสินค้าเกษตรอินทรีย์ จนพบกับ “ตะกร้าปันผัก” ของร้าน HealthMe ซึ่งจัดจำหน่ายผักผลไม้อินทรีย์ จึงตัดสินใจสมัครเป็นสมาชิก รับผักผลไม้และวัตถุดิบประกอบอาหารที่จัดส่งถึงบ้าน สินค้าเกษตรอินทรีย์ได้รับความนิยมมากขึ้น ขณะนั้น คุณสมศักดิ์เป็นพนักงานบริษัทเอกชน ทำหน้าที่เกี่ยวกับศูนย์กระจายสินค้า มองเห็นโอกาสทางธุรกิจ จึงตัดสินใจเข้าถือหุ้นธุรกิจ HealthMe จดทะเบียนจัดตั้งบริษัท สุขทุกคำ จำกัด หลังจากนั้นซื้อกิจการ HealthMe เพื่อบริหารธุรกิจอย่างเต็มรูปแบบ ธุรกิจของบริษัท สุขทุกคำ จำกัด คือการจำหน่ายสินค้าเกษตรอินทรีย์ทางเว็บไซต์ https://www.healthmedelivery.com เช่น ผักผลไม้ เนื้อหมู เนื้อไก่ เนื้อวัว อาหารทะเล ไข่ไก่ ไข่เป็ด และสินค้าเกษตรอินทรีย์อื่นๆ นอกจากนั้น ยังผลิตและจำหน่ายอาหารพร้อมปรุงพร้อมรับประทานจากวัตถุดิบเกษตร

กล้วยเล็บมือนาง กล้วยประจำถิ่นของภาคใต้ที่ได้รับความนิยมมาก โดยเฉพาะในจังหวัดชุมพร ด้วยลักษณะเด่นประจำพันธุ์ที่มีกลิ่นหอม เมื่อสุกเนื้อในสีเหลืองทอง รสชาติหวาน และมีรูปทรงผลที่เป็นเอกลักษณ์ ผลกล้วยที่มีรูปร่างเล็กและเรียวยาวเหมือนนิ้วสตรี ผลเล็กขนาดพอดีคำ คุณอิทธิเชษฐ์ เรืองธำรงค์ อาศัยอยู่บ้านเลขที่ 14/4 หมู่ที่ 4 ตำบลดอนยาง อำเภอปะทิว จังหวัดชุมพร หันหลังให้งานประจำ ผันตัวเป็นเกษตรกรเต็มรูปแบบ พร้อมนำประสบการณ์จากงานเก่ามาพัฒนางานเกษตรของที่บ้าน ด้วยการจับกล้วยเล็บมือนางที่เป็นไม้ผลประจำถิ่นของภาคใต้ มาแปรรูปสร้างมูลค่าเพิ่ม พร้อมทั้งการปรับโฉมแพ็กเกจจิ้งให้มีความทันสมัย ดึงดูดลูกค้า สำหรับรุกตลาดออนไลน์โดยเฉพาะ คุณอิทธิเชษฐ์ เล่าให้ฟังว่า เดิมที่บ้านพ่อกับแม่ประกอบอาชีพเป็นเกษตรกรทำสวนยางและสวนปาล์มน้ำมันมาก่อนแล้ว ซึ่งในเวลาต่อมาได้มีการนำเอากล้วยเล็บมือนางมาปลูกแซมภายในสวนปาล์มน้ำมัน ตามคำแนะนำของเพื่อน โดยสายพันธุ์กล้วยเล็บมือนางที่นำมาปลูกคือ สายพันธุ์ก้านเขียว ด้วยจุดเด่นที่ลูกใหญ่ ให้ผลผลิตเยอะ มีรูปร่างที่เป็นเอกลักษณ์ คือทรงผลมีลักษณะคล้ายกับนิ้วมือผู้หญิง กลิ่นหอมคล้ายกล้วย

คุณสมบัติ รัตติกาลสุขะ หรือ คุณหนุ่ม ปลูกเมล่อนด้วยเทคนิคการใช้น้ำทะเลเป็นส่วนผสมร่วมกับปุ๋ยหมักทางธรรมชาติ สร้างความแข็งแรงให้ต้น ช่วยเพิ่มจำนวนผลผลิตได้มากกว่าแนวทางเดิม ให้ผลขนาดใหญ่ มีรสหวาน พร้อมใช้แนวทางนี้กับองุ่นและมะเขือเทศกินสด เป็นที่ชื่นชอบของผู้บริโภค ถูกจับจองล่วงหน้าชนิดไม่พอขาย จนได้รับขนานนามว่า “หนุ่มบูรพา เมล่อนฟาร์ม” คุณหนุ่มไม่ได้ตั้งใจหรือมีแรงบันดาลใจอะไรให้ทำสวนผลไม้ เพียงแต่เกิดความบังเอิญเมื่อซื้อเมล่อนมากินแล้วติดใจ จึงทดลองปลูกบริเวณริมรั้วบ้านมีผลเติบใหญ่ กินได้อร่อย นำไปแจกจ่ายคนรอบข้างที่ต่างชื่นชมว่ามีรสอร่อยเลยขยายผลปลูกอย่างจริงจัง พร้อมพัฒนาปรับปรุงวิธีปลูกและสูตรปุ๋ย กระทั่งประสบความสำเร็จสามารถปลูกเมล่อนใช้เวลาสั้น เก็บผลผลิตขายได้เร็วขึ้น แล้วอัตราการไว้ผลต่อต้นได้จำนวนมากกว่า ซึ่งแนวทางนี้ถือเป็นข้อดีเมื่อเทียบกับการปลูกเมล่อนทั่วไป คุณหนุ่มสงสัยว่าแท้จริงแล้วเมล่อนที่มีคุณภาพทั้งขนาด รสชาติ และกลิ่น ควรปลูกแบบใด ควรใช้วัสดุปลูกอะไรที่เหมาะสม วิธีปลูกแบบใดให้ผลผลิตมากที่สุด จึงสร้างแบบทดสอบเปรียบเทียบการปลูกในภาชนะที่ต่างกัน เช่น ปลูกแบบถุงพลาสติก

หลายคนที่เคยได้ยินและรู้จักแบรนด์ “คิวพี” ว่าคือน้ำสลัดสำเร็จรูป ทราบกันหรือไม่ว่า “คิวพี” มีดีมากกว่าจะเป็นแค่น้ำสลัด เพราะวันนี้ “คิวพี” กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่อยู่คู่บนโต๊ะอาหารในหลายๆ บ้าน และได้ขยับตัวเองจากความเป็นน้ำสลัด ไปมีส่วนร่วมในการเสริมรสชาติให้กับเมนูอาหารที่ไม่ใช่สลัดอีกหลายเมนู ด้วยความหลากหลายของรสชาติ และรูปลักษณ์ของแพคเกจจิ้งหลายขนาด ที่พร้อมตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ของผู้บริโภค โดยเฉพาะคนที่อยู่คนเดียว หรือเบื่อง่าย หรือแม้แต่ครอบครัวที่มีสมาชิกอยู่กันหลายคนแต่มีความชอบรสชาติน้ำสลัดไม่เหมือนกัน อาจเลือกน้ำสลัดแบบซองที่เหมาะสำหรับการรับประทานจบในมื้อเดียว  หรือใช้สร้างสีสันให้กับมื้ออาหารด้วยการเปลี่ยนน้ำสลัดได้ทุกมื้อที่รับประทาน ไม่ว่าจะเป็นน้ำสลัดงาซีอิ๊วญี่ปุ่น, น้ำสลัดงาคั่วญี่ปุ่น, น้ำสลัดงาคั่วญี่ปุ่นรสเผ็ด, น้ำสลัดซีซาร์, น้ำสลัดญี่ปุ่นยูซุ โชยุ, น้ำสลัดบัลซามิก, น้ำสลัดเทาซันด์ ไอส์แลนด์, น้ำสลัดผสมเห็ดทรัฟเฟิล และสลัดครีมที่ให้เนื้อครีมเข้มข้น ทั้งสูตรดั้งเดิมและสูตรเพื่อสุขภาพที่ลดไขมันและน้ำตาลลง 50% เหมาะสำหรับคนที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก  นอกจากน้ำสลัดแบบซองแล้ว ยัง

ปัจจุบัน เรื่องของสิ่งแวดล้อมได้รับความสนใจและให้ความร่วมมือกันอย่างกว้างขวาง หนึ่งในสาเหตุของปัญหาสิ่งแวดล้อมคือ การกำจัดขยะอินทรีย์ต่างๆ เช่น เศษอาหาร เศษผักและผลไม้ เป็นต้น หากกำจัดไม่ถูกวิธี อาจก่อให้เกิดปัญหาหลายประการ เช่น มลพิษทางน้ำและกลิ่น ปัญหาขยะล้นเมือง แหล่งเพาะเชื้อโรค แมลง ที่ส่งผลต่อมวลมนุษย์ วิธีการหนึ่งในการกำจัดขยะอินทรีย์คือ การใช้ไส้เดือนดินเพื่อกำจัดขยะ ในทางตรงข้ามแล้ว ยังทำให้เกิดประโยชน์ด้านการเกษตรหลายชนิด ได้เป็นปุ๋ยไส้เดือนดิน และปุ๋ยน้ำหมักไส้เดือนดิน ครูพิศมัย ลิ้มสมวงศ์ อดีตข้าราชการครู โรงเรียนบ้านแม่โจ้ ตำบลหนองหาร อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ เล่าให้ฟังว่า หลังจากจบการศึกษาด้านการเกษตรที่โรงเรียนเกษตรกรรมพิษณุโลก หรือเกษตรบ้านกร่าง รุ่นที่ 8 ได้สอบบรรจุเป็นครูสอนในจังหวัดพิษณุโลกหลายปี ล่าสุดย้ายมาสอนที่โรงเรียนบ้านแม่โจ้ ที่เป็นถิ่นกำเนิดของตนเอง ประมาณ 2 ปีที่ผ่านมา ในฐานะที่เป็นครูเกษตรจึงได้รับการคัดเลือกให้เข้าอบรมเรื่องการเลี้ยงไส้เดือนดิน ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาไส้เดือนดิน มหาวิทยาลัยแม่โจ้ จากนั้นจึงสร้างเรือนโรงเลี้ยงไส้เดือนดินขนาดเล็กๆ ภายในโ